نقش الگوهای جاودان در معماری ایرانی

واژه »الگو « امروزه کاربرد وسیعی در زبان فارسی داشته و حوزه های مختلف علوم هریک به فراخور حال و نیاز، تعابیر و تعاریفخود را از الگو دارند. معنای عمومی و عامیانه آن برابر و مترادف با کلماتی چون »نمونه « ، »سرمشق « و »مدل « بوده اما واقعیتاین است که هم معنای الگو و هم معنای واژگان و مفاهیم مترادف با آن در ادبیات رشته های مختلف علوم روز بسیار عمیقتر ودقیقتر از معنای عمومی آن است. توجه به مفهوم الگو و مفاهیم مرتبط با آن به این خاطر است که دغدغه ایجاد کیفیت مطلوب درفضای معماری به عنوان یکی از اصلیترین اهداف معماران و پژوهشگران این عرصه، توجه آنان را به مفاهیم و شیوه هایی جلب کردهکه اصل آنها با اتکا بر تجربیات بشری و تسلسل هویتی دستاورد های انسان با نسلهای پیشین و پیشدانسته های انسان بنیان نهادهشده است. لذا پژوهش حاضر در پیآن است مفهوم۵ الگو را در مقایسه با مفاهیم مرتبط با آن، که گاه دارای مشابهت و همپوشانینیز مورد مطالعه قرار داده و نقش متمایز آن را نسبت به دیگر مفاهیم مطروحه در حوزه معماری مشخص سازد. اگرچه میان الگو وبرخی دیگر از مفاهیم و تعابیر در فضای معماری تشابهات شکلی و محتوایی به چشم میخورد، لیکن تنها الگو است. که میتواند باپرهیز از تقلید یا تکرار کار گذشتگان، تجربیات آنان را در قالب آثار متنوع معماری نمایان سازد. دیگر مفاهیم از این دست یا بهبازتولید محصولات گذشته پرداخته، یاصولاقابلیت تولید فضا را ندارند. نمود برخی مفاهیم مشابه نیز در حوزه های فرامادی استو نه در فضای معماری در این فرایند ابتدا تعابیری که از مفاهیم مرتبط به صورت کلی و به خصوص در حوزه معماری وجود دارد،مورد بررسی قرار گرفته و سپس ارتباط آنها با مفهوم الگو مورد کنکاش و مداقه قرار میگیرد.

کلیدواژه ها:

الگو ، فرم ، فضای معماری ، تعابیر الگو ، تجربه معماری