بررسی اظهارات صریح فارابی در خصوص تفاوت های جسمی و ادراکی زن و مرد (بر پایه مبانی فلسفیاو و یافته های روانشناسی)

فارابی را می توان از جمله فیلسوفانی دانست که مقدمات فلسفی و مبادی متافیزیکی و هستی شناسانه اش تبیین کننده مقام و موقعیت انسان هم از لحاظ وجودی و هم از لحاظ زیست اجتماعی است به عبارت دیگر مطالعات دقیق او در خصوص نفس چه از لحاظ متافیزیکی و چه از لحاظ فیزیولوژی زمینه مطالعات دقیق تر فلاسفه بعد او را فراهم نموده از این رو می توان او را از جمله فیلسوفانی دانست که جایگاه و چیستی انسان را به خوبی در نظام فلسفی اش مشخص کرده است. با این وجود در آراء فلسفی فارابی درباره زن و مرد عباراتی از جمله ضعف العقل و ... نسبت به زنان دیده می شود که منجر به سوء برداشت هایی شده است به طوری که برخی مراجعان به آثار او تحت تاثیر همین الفاظ فارابی را زن ستیز می دانند. بنابراین پرسش اصلی این پژوهش این است که چرا با وجود تحقیقات مختلفی که در خصوص تفاوت های زن و مرد ارائه شده، بیان تفاوت های زن و مرد از لحاظ جسمی و ادراکی از طرف فارابی نوعی زن ستیزی آشکار فارابی نسبت به جنس زن تلقی شده؟ در راستای پاسخ به این پرسش بر پایه یافته های این مقاله که به روش توصیفی تحلیلی به نگارش در آمده است می توان گفت برداشت زن ستیزانه از سخنان فارابی برداشت دقیقی نیست. زیرا بر طبق مبانی انسان شناسی فارابی زن و مرد هر دو انسان هستند و تفاوت های زن و مرد به وجود نفس و عملکرد قوای نفسانی در زن و مرد بر می گردد و در صورت تعدیل این قوا تفاوتی بین زن و مرد در تعقل و انجام افعال عقلانی نیست و هر کدام از آن دو در حد استعدادشان می توانند افعال عقلانی داشته باشند.

کلیدواژه ها:

ضعف العقل ، انسان شناسی ، جنسیت نفس یا عوارض نفسانی ، تفاوت ها و شباهت زن و مرد ، اظهارات صریح فارابی