بازاندیشی کالبدی فضاهای خانه های تاریخی پیش از تحول مدرن در چشم انداز اقلیم گرم و خشک شهر اصفهان

ازجمله بناهای ارزشمند معماری ایران خانه های تاریخی بوده است. به گونه ای که برخی از محققین، طراحی بعضی از بناهای تاریخی با عملکردهای متفاوت را نشاءت گرفته از خانه های تاریخی قلمداد می کنند. شناخت ویژگی های کالبدی خانه های تاریخی، سبب نگهداری و مرمت این بناهای ارزشمند شده است و در شناسایی خصوصیات تاثیرگذار در شکل گیری فضای خانه ها، نقش موثری داشته. این پژوهش بر آن است تا به شناخت ویژگی های شکلی تکرارشونده در تهرنگ خانه ها و تاثیر آن ها در پیدایش فضاهای خانه های درون گرا در دوران پیش از تحول مدرن (منظور از تحول مدرن خانه های پیش سال ۱۳۰۰) بپردازد و با استناد به آن ها، خصوصیات شکلی و اقلیمی خانه های تاریخی ساخته شده در شهر اصفهان را تحلیل کند. سوالات پژوهش: بر اساس ویژگی های شکلی در تهرنگ حیاط خانه های تاریخی، خوانش فضاها دارای چه خصوصیاتی هستند و به چند دسته تقسیم بندی می شوند؟ چگونه شکل تهرنگ در طراحی فضاهای مختلف خانه های تاریخی درون گرای شهر اصفهان نمود پیداکرده است؟ رویکرد روش شناختی تحقیق، بر پایه مطالعات علی مقایسه ای است. ابزارهای مورداستفاده بر پایه مطالعات میدانی و عمدتا برداشت فراهم آمده اند که با مقایسه ویژگی های کالبدی و اقلیمی در خانه ها به یافته ها رسیده است. نتایج به دست آمده بیانگر آن است که ویژگی های شکلی و اقلیمی خانه های تاریخی در مقیاس خرد و کلان، در شکل گیری تهرنگ فضاهای مختلف خانه های درون گرا نقش به سزایی داشته است و جهت قرارگیری محور طولی حیاط بر نحوه چیدمان و سازمان دهی فضاها موثر بوده است. درنتیجه به کار گرفتن اصول و ارزش های اسلامی و اقلیمی در طراحی فضای انجام شده، راهکار مناسبی برای طراحی فضاهای های مسکونی امروز هست.

کلیدواژه ها:

بازاندیشی کالبدی ، فضاهای خانه های تاریخی ، پیش از تحول مدرن ، شهر اصفهان.