علل ظهور و قدر ت یابی جنبش های بنیادگرا (طالبانیزم) در جامعه سنتی افغانستان

ظهور و قدرت یابی جنبش بنیادگرای طالبانیزم در قالب اسلام رادیکال در قرن حاضر، تبدیل به یکی از مهمترین موضوعات مورد توجه محققان و نظریه پردازان حوزه سیاسی گشته است. گرچه علل قدرت یابی و ماندگاری طالبان در جامعه سنتی افغانستان را می توان در دو حوزه درونی و بیرونی مورد مطالعه و بررسی قرار داد و با در نظر گرفتن این نکته که عوامل بیرونی این پدیده بیشتر نقش حمایتی و شتاب دهنده در شکل گیری این جنبش را ایفا می نمایند، اما علل ماندگاری طولانی مدت طالبان در جامعه افغانستان از کانال جامعه پذیری سیاسی از نسلی به نسل دیگر حائز اهمیت و توجه خاص می باشد که کمتر از سوی نظریه پردازان بدان پرداخته شده است. هدف از پژوهش حاضر، پاسخ به این سوال مهم می باشد: که در ظهور و قدرت یابی جنبش طالبانیزم در جامعه سنتی افغانستان چه علل و عواملی ایفای نقش می نمایند؟ فرضیه پاسخ به سوال حاضر این می باشد که: ساختار متنوع و متکثر قومی، مذهبی و زبانی باعث عدم شکل گیری هویت مشترک همراه با فرهنگ سنتی حاکم و فقر اقتصادی در کنار خلاء قدرت مرکزی مشروع در ایجاد امنیت داخلی و همینطور حضور و دخالت بیگانگان در امور سیاسی کشو ر باعث ظهور و قدرت یابی طالبان در افغانستان گردیده است. پژوهش حاضر به لحاظ روش توصیفی _ تحلیلی با ارجاع به منابع مکتوب تبیین شده است. در نتیجه ریشه ها و زمینه های قدرت یابی وماندگاری طالبان در افغانستان بیشتر از تفکرات بنیادگرایانه در بین احاد جامعه همراه با وجود بحرانهای فراوان داخلی و دخالت بیگانگان در امور این کشور نشات می گیرد.

کلیدواژه ها:

افغانستان ، طالبانیزم ، جنبش های افراط گرا ، جامعه سنتی ، بحران امنیت