سپر انسانی در مخاصمات مسلحانه با نگاهی به وضعیت فلسطین

سپر انسانی که به موجب آن از افراد تحت حمایت حقوق بشردوستانه بین المللی، مانند اسیران جنگی یا غیر نظامیان برای جلوگیری از حملات به جنگجویان و اهداف نظامی استفاده می شود؛ یکی از مشکلات دولت ها در طول مخاصمات مسلحانه محسوب می گردد. با توجه به گسترش میدان نبرد از مناطق نظامی و جنگی به محیط های شهری پر جمعیت که در آن دخالت غیر نظامیان در درگیری ها افزایش یافته ، به تبع آن استفاده از غیر نظامیان به عنوان سپر انسانی هم در طول مخاصمات مسلحانه رو به فزونی نهاده است؛ حال آن که بنا بر ماده ۸ اساسنامه دیوان کیفری بین المللی، استفاده از سپر انسانی به عنوان مصداقی از جنایت جنگی در مخاصمات مسلحانه بین المللی قلمداد شده و برای تحقق جنایت جنگی در مخاصمات مسلحانه غیر بین المللی نیز باید عمل واقع شده با درگیری مسلحانه ارتباط نزدیک داشته یا ارتکاب آن متقارن با مخاصمه مزبور باشد. حقوق بشردوستانه بین المللی ایجاب می کند که طرف های درگیر در مخاصمات مسلحانه باید تمام اقدامات احتیاطی ممکن را برای به حداقل رساندن آسیب به غیر نظامیان و اشیاء غیر نظامی انجام داده و بنا بر اصل تفکیک، همواره باید بین رزمندگان و غیر نظامیان تمایز قائل شده و صرفا می توانند نظامیان و اهداف نظامی را مورد هدف حمله قرار دهند؛ اما چنان که مشاهده می گردد در درگیری های بین اسرائیل و حماس، ادعای مشارکت مستقیم مردم فلسطین که از سوی اسرائیل برای توجیه حمله به مردم مورد تاکید قرارگرفته، عملا اثبات نشده و حتی صرف استفاده از سپر انسانی از سوی حماس مورد تردید است.

کلیدواژه ها:

سپر انسانی ، مخاصمات مسلحانه ، حقوق بشردوستانه بین المللی ، غیر نظامیان ، جنایت جنگی