نقش مهارت های دیجیتال در ارتقای سواد حریم خصوصی برخط دانشجویان کارشناسی دانشگاه رازی

هدف: با توجه به زندگی در عصر اینترنت و استفاده روزافزون دانشجویان از این رسانه تعاملی و از سویی افزایش جرایم نقض حریم خصوصی افراد در فضای مجازی، سواد حریم خصوصی برخط می تواند نقش موثری در کاهش این نوع آسیب ها از اینترنت داشته باشد. عوامل مختلفی می توانند در افزایش این سواد موثر باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش مهارت های دیجیتال در ارتقای سواد حریم خصوصی برخط دانشجویان کارشناسی دانشگاه رازی کرمانشاه است. روش : پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده و به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل ۷۷۷۴ نفر از دانشجویان کارشناسی دانشگاه رازی کرمانشاه در سال تحصیلی ۱۳۹۹-۱۳۹۸ است. حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان، ۳۶۶ نفر و به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای تعیین شد. برای گردآوری داده های پژوهش از پرسشنامه محقق ساخته سواد حریم خصوصی برخط و پرسشنامه مهارت های دیجیتال استفاده شد. روایی و پایایی پرسشنامه ها به ترتیب با روش های روایی محتوا و ضریب آلفای کرونباخ تایید گردید. همچنین جهت تجزیه و تحلیل یافته ها از آمار توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم افزار اس. پی. اس. اس. نسخه ۲۴ استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد سطح سواد حریم خصوصی برخط دانشجویان کارشناسی کمتر از متوسط است. اما سطح مهارت های دیجیتال دانشجویان در حد متوسطی قرار دارد. همچنین براساس تحلیل داده ها، مهارت های دیجیتال با ضریب تاثیر ۴۹/۰بر آگاهی از عملکرد ارائه دهندگان خدمات برخط، با ضریب تاثیر ۲۹/۰ بر آگاهی از قوانین حفاظت از اطلاعات، با ضریب تاثیر ۵۱/۰ بر آگاهی از جنبه های فنی حریم خصوصی برخط، با ضریب تاثیر ۵۱/۰ بر مهارت‎های فنی و با ضریب تاثیر ۴۰/۰ بر مهارت‎های اجتماعی تاثیر دارد و با ضریب تاثیر ۶۱/۰ بر مقیاس کلی سواد حریم خصوصی برخط موثر است. یعنی با بالا رفتن سطح مهارت های دیجیتال، سواد حریم خصوصی برخط و همه مولفه های آن نیز افزایش می یابد. نتیجه گیری: با توجه به موثر بودن سطح مهارت های دیجیتال بر افزایش سواد حریم خصوصی برخط در جهت حفظ حریم خصوصی در اینترنت، باید آموزش و اقدامات لازم در جهت ارتقاء مهارت های دیجیتال دانشجویان ارائه شود تا سبب افزایش سطح امنیت آنان در استفاده از اینترنت گردد و بدین وسیله می توان بسیاری از خطرات و چالش های آنان را در مورد حریم خصوصی شان کاهش داد.

کلیدواژه ها:

سواد حریم خصوصی برخط ، مهارت های دیجیتال ، اینترنت ، دانشگاه رازی کرمانشاه ، دانشجویان