شکل بندی فضاهای شهری در نتیجه رواج مد و فعالیتهای مرتبط با آن( تحلیلی از انتشار فضایی آرایشگاه های زنانه در منطقه ۱۰ شهر مشهد)

طی سال های اخیر با گسترش مد، عرصه های بیشتری از فضای شهرها به فعالیت های مرتبط با آن اختصاص یافته، اما کمتر مطالعه ای به بررسی ابعاد فضایی آن پرداخته است. از این رو، مطالعه حاضر به دنبال آن است تا در چارچوب تئوری انتشارفضایی پراکنش آرایشگاه های زنانه را به عنوان وجهی از فعالیت های مرتبط با مد به شکل ویژه در منطقه ۱۰ شهر مشهد را موردبررسی قرار دهد. شیوه مطالعه، تحلیلی و مبتنی بر مدل های آنالیز فضایی همچون الگوهای تراکمی و مدل های خودهمبستگی فضایی است. علاوه بر این بهره گیری از مکعب های زمانی-فضایی، ویژگی خاص این مطالعه است. متغیرهای پژوهش شامل موقعیت فضایی آرایشگاه ها، تاریخ تاسیس و همچنین ویژگی های جمعیتی زنان منطقه (شامل تعداد مطلق جمعیت، زنان مجرد، زنان مطلقه، زنان با فوت همسر، زنان شاغل، زنان بیکار و زنان ازدواجکرده) است. نتایج بیانگر کاهش نسبت جمعیت منطقه از ۵۷ هزار نفر در ۱۳۷۵ش به ۶۲۸ نفر در ۱۳۹۸ش در مقابل هر آرایشگاه بود. همچنین الگوی تراکمی و مدل های خودهمبستگی فضایی، انتشار گسترشی و شدت الگوی خوشه ای آرایشگاه ها را در منطقه به تصویر کشید. استفاده از مکعب های زمانی-فضایی، الگوی غالب نوسانی داغ آرایشگاه ها در طول زمان را نشان داد که مبین استقرار لکه های داغ بر روی لکه های سرد تاریخی است. نتایج تکمیلی در این زمینه بیانگر عدم ارتباط ویژگی های جمعیتی زنان با موقعیت هسته های تراکمی آرایشگاه ها در منطقه است. این امر توجه به عامل همسایگی در استفاده از آرایشگاه ها توسط ساکنین را به چالش می کشاند. از این رو، پیشنهاد ویژه این مطالعه توجه به اثرات کالبدی و معنایی متاثر از رواج الگوی مصرف و تکثرگرایی درنتیجه فعالیت این گونه خدمات و آگاهی از ویژگی های رفتاری مصرف کنندگان در تعیین شعاع عملکردی کاربری های خدماتی است.

کلیدواژه ها:

آرایشگاه های زنانه ، انتشار فضایی مد ، شهر مشهد ، مکعب زمانی- فضایی