ارزیابی تاخیر زمانی افت تراز آب زیرزمینی نسبت به وقوع فرونشست با استفاده از تحلیل آسیب پذیری در آبخوان دشت تسوج

فرونشست دشت ها در اثر بهره برداری بیش­از­حد از منابع آب زیرزمینی یکی از مسائل پیش روی بیشتر دشت­های کشور است. افت تراز ایستابی آبخوان­ها عامل محرک برای وقوع فرونشست بوده، این در حالی است که به­دلیل پیچیدگی ماهیت مسئله، وقوع فرونشست می تواند بلافاصله پس افت تراز ایستابی آغاز نگردد. در این مطالعه گامی در راستای شناخت تاخیر زمانی افت تراز ایستابی در وقوع فرونشست برداشته شده است. آبخوان دشت تسوج به­عنوان منطقه مورد مطالعاتی، در شمال دریاچه ارومیه و در استان آذربایجان شرقی واقع شده است. در سال های اخیر، شواهد فرونشست در این آبخوان به دلیل برداشت بیش ازحد از منابع آب زیرزمینی مشاهده شده است. میزان فرونشست توسط تکنیک تداخل سنجی راداری به صورت تفاضلی در این دشت کمی سازی شده است. نتایج تحقیق، به شناسایی نواحی آسیب پذیری این آبخوان در برابر فرونشست نیز می پردازد. به دلیل پویا بودن افت تراز ایستابی که منجر به پویایی نتایج آسیب پذیری نیز می شود، مقدار همبستگی نتایج آسیب پذیری در سالیان مختلف محاسبه و با نتایج تداخل­سنجی راداری با استفاده از نمودار ROC مقایسه شده است. نتایج نشان می دهد بیشترین همبستگی مربوط به افت تراز ایستابی دو سال قبل بوده و فرونشست در این دشت با تاخیر زمانی دوساله نسبت به افت تراز ایستابی اتفاق می افتد.

کلیدواژه ها:

آبخوان ، دشت تسوج ، تراز ایستابی ، دریاچه ارومیه