ملاحظاتی در متن و حواشی تذکره الاولیای عطار

تذکرهالاولیا جزء نخستین کتابهایی است که در زبان فارسی، به صورت یکپارچه، به ذکر اقوال و مقامات زاهدان و مشایخ صوفیه پرداخته است، و نیز در سلک نخستین آثار فارسی است که به صورت علمی و امروزی تصحیح شده است (۱۹۰۵) و این خود گواهی است بر ارزش و اهمیت این نامه جاودانه عطار نیشابوری. بی تردید چنین اثر سترگی پژوهش های متنوع و نوآیینی را می طلبد و شماری از مصححان و محققان کوشش هایی ستودنی در این راستا داشته اند؛ با این همه، این کتاب هنوز نکات بسیار پراهمیت و زوایای پنهانی دارد که بدان پرداخته نشده است و در این مقاله کوشش شده است تا جهت کارآمدی هرچه بیشتر این اثر به ده مورد از آن ها اشاره شود: ابتدا مقدمه ای کوتاه درباره تذکرهالاولیا و مسئله انتساب آن به عطار ارائه می شود و سپس در باب مسائلی مانند «شبهه ناکی نیل»، افتادگی یک نام مهم در ذکر ابوحفص حداد، عدم شاگردی ابوالقاسم کرکانی نزد ابوعثمان مغربی درباره انتساب سخنی به ابومحمد جریری، شناسایی یکی از اعلام تذکره به نام ثعلبه انصاری، بی اعتباری نسبنامه ابوعلی رودباری، نسبت فامیلی ابوعمرو نجید و ابوعبدالرحمن سلمی، ارتباط ابن خفیف و جنید بغدادی، رابطه استادشاگردی عمرو بن عثمان مکی و جعفر خلدی و تاریخ صحیح فوت محمد بن اسلم طوسی، با ذکر مستندات معتبر بحث خواهد شد.

کلیدواژه ها:

عطار نیشابوری ، تذکره الاولیاء ، تصحیح ، خطای تاریخی ، تعلیقات ، اعلام