واکاوی مساله اخلاق در اقتصاد (تبیین فاصله ارزش تا واقعیت)

رشد اقتصادی در کنار سالم سازی فعالیت ها با گرایش اخلاقی از یکسو و گسترش عدالت اجتماعی و برخورداری عموم مردم از رفاه نسبی از سوی دیگر، از مهم ترین دغدغه های اقتصاد عصر حاضر در غالب جوامع است. این در حالی است که مهم ترین شیوه ها و عناصر دستیابی به آنها در قالب اقتصاد اخلاقی ارائه شده است. آن سان که توجه به آنها در برنامه ریزیهای اقتصادی و نهادینه کردن آنها در فرهنگ عمومی، به یقین می تواند تمدن و فرهنگ اخلاق گرایی را احیا کند و رفاه و آسایش عمومی را به ارمغان آورد. عمده اقتصاددانان معاصر بر این باورند که پدیده های عینی و فعالیتهای اقتصادی انسان، بسان دیگر رخدادهای فیزیکی، تابع قوانین طبیعی و روابط علمی مشخصی است که با روش تجربی قابل بررسی است. در نتیجه، مسائل ارزشی و اخلاقی به اعتبار تجربه ناپذیری آنها، از قلمرو تحلیل های علمی اقتصادی خارج است؛ چرا که با روش «علمی» نمی توان آنها را اثبات یا نفی کرد. در دوره زمانی بعد از آدام اسمیت تاکنون، نیز با توجه به نظریات و دیدگاه های مختلف ارتباط اقتصاد و اخلاق هم در حوزه نظری و هم در حوزه عملی با تغییرات زیادی همراه بوده است که پرداختن به آن مهم و البته ضروری به نظر می رسد، بر همین مبنا سعی می شود که در مقاله حاضر به شیوه توصیفی- تحلیلی به مساله اخلاق در اقتصاد پرداخته شود.

کلیدواژه ها:

واژگان کلیدی: اخلاق اقتصادی ، ارزش های اخلاقی ، مکاتب اقتصادی ، اقتصاد اخلاقی