نفت وتوسعه اقتصادی در ایران

در این مقاله به بررسی تاثیر نفت بر توسعه یافتگی پرداخته شده است.. نفت ماده ایست که استفاده ی بهینه از آن می تواند تاثیر شگرفی بر کشورهای صادرکننده داشته باشد. در این مقاله استدلال می نماییم که چنان چه نهادهای سیاسی- اجتماعی کارآمد و مردم سالار درکشورهای صادرکننده نفت وجودداشته باشد آن کشورها می توانند از درآمدهای نفتی در جهت رشد، توسعه وپیشرفت خود استفاده نمایند. این مقاله نوشته ای تطبیقی بردرآمدهای نفتی ایران و نقش این در امدها در توسعه یا عدم توسعه اقتصادی ایران است.آنچه که بعنوان نتیجه این تحقیق معین شده است،نفتی بودن توسعه اقتصادی در ایران و در نتیجه دولتی بودن آن است زیرا متولی درامدهای نفت در ایران ،دولت است. رانت خارجی که مستقیما به خزانه دولت واریز میشود و هیچگونه ارتباطی با فعالیتهای تولیدی داخل کشور ندارد، تاثیرات مهمی بر دولت و تمایل آن برای ایجاد توسعه اقتصادی دارد. یکی از مهمترین این تاثیرات این است که دسترسی دولت رانتیر به درآمدهای عظیم نفتی باعث تقویت استقلال آن میشود. در اکثر اقتصادهای غیررانتیر، دولت درآمدهای خود را از طریق مالیاتبندی برشهروندان، کالاها و خدمات تامین میسازد. اما برعکس، دولت رانیتر ازاقتصاد داخلی مستقل میشود و نیازی ندارد که به مالیاتبندی متکی باشد. ازآنجا که درآمدهای دولت رانتیر وابسته به تولیدداخلی نیست،تصمیمگیرندگان آن ممکن است توجهی به منافع و خواستههای جامعه مدنی نداشته باشند.

کلیدواژه ها:

نفت ، اقتصاد نفتی ، اقتصاد ایران ، توسعه اقتصادی در ایران ، اقتصاد دولتی