اهمیت تشویق و نقش تربیتی آن از منظر قرآن و احادیث

روح خدا در انسان به عنوان اشرف مخلوقات دمیده شده است. میل و رسیدن به کمال در او همیشگی است. تعلیم وتربیت صحیح می تواند عاملی برای شکوفایی این استعدادها و رسیدن به کمال باشد. تشویق از اصول مهم تعلیم وتربیت به حساب می آید. هدف از نگارش این مقاله این است که با مطالعه و تحقیق در منابع دینی (قرآن و احادیث) عامل تشویق به عنوان روشی سازنده و موثر در تربیت، تبیین گردد. ازاین رو با کمک منابع کتابخانه ای به روش نقلی وحیانی و توصیف مسئله به بررسی آن پرداخته شده است که تشویق به معنی کسی را سر شوق آوردن و به چیزی دلگرم کردن است و این عامل تربیتی نیاز روحی انسان است که آموزه ها به ویژه آموزه های دینی را در درون او نهادینه می کند. تشویق عامل محرک و کارآمدی است که به فرد و جامعه حیات می بخشد و آن را به سوی عملکرد بهتر و کار مطلوب هدایت می کند. برای رسیدن به این امر، روش هایی در قرآن کریم و احادیث بیان شده است؛ همچون تحسین، پاداش دادن در قبال کار انجام شده، تشکرکردن و... شمرده شده است. از طرفی برای این عامل مهم مانند هر سبک تربیتی، اصولی مدنظر است که با اجر او پیاده سازی آن، آثار مطلوب تشویق نمایان می شود. از اصول تعلق گرفتن تشویق به رفتار پسندیده است تا فرد بداند عمل او ارزشمند است؛ مورد دیگران که تشویق باید متناسب با رفتار فرد باشد و این عامل تربیتی وسیله ای برای تحقق و نیل به هدف قرار گیرد نه آنکه خود به عنوان هدف قرار گیرد . از اصول دیگر رعایت حد و اعتدال است تا در کنار دیگر اصول همچون واضح بودن علت تشویق و در زمان درست واقع شدن، هدف تشویق و آثار آن محقق گردد. آثاری که امر سازندگی و پیشرفت، تکامل بشر در جهت رسیدن به کمال و شکوفایی استعدادها و قوای درونی فرد به دنبال داشته باشد تا فرد اعتمادبه نفس بیشتری پیدا کند و نهایتا برای تداوم و تکرار آن کار پسندیده، ترغیب گردد.

کلیدواژه ها:

تشویق ، تربیت ، تحسین ، ترغیب