تحلیل محتوا کتاب دین و زندگی پایه دهم انسانی چاپ۱۴۰۲

تکنیک تحلیل محتوای ویلیام رومی، روشی متداول در بررسی کتب درسی مانند درس دین و زندگی است. هدف این پژوهش، تحلیل محتوا کتاب دین و زندگی پایه دهم انسانی چاپ۱۴۰۲ با آخرین تغییرات آن است. جهت تحلیل محتوا از روش تکنیکی، یا روش ویلیام رومی استفاده شده است. جامعه آماری تمامی کتب درسی دوره متوسطه دوم بوده و به عنوان نمونه کتاب دین و زندگی پایه دهم انتخاب شده است. یافته ها و نتایج حاصل از تحلیل متن کتاب نشان داد با توجه به عدد (۰.۲۲)که ازمحاسبه شاخص درگیری یادگیرنده متن کتاب به دست آمده؛ این عدد در محدوده بین (۰.۴-۱.۵)نیست و در چنین محتوایی، فراگیران به توانایی های تفکر، مشاهده و تحلیل گری، دقت، پویایی وانگیزه یادگیری دست نمی یابند و قدرت پژوهندگی و حل مسئله را کسب نخواهند کرد. از سویی نتایج حاصل از شکل ها و منحنی ها با توجه به عدد (۰.۷۵)که از محاسبه شاخص درگیری یادگیرنده در متن کتاب به دست آمده است، بیان می کند این عدد بیشتر از (۰.۴)بوده و بنابراین کتاب توانایی فکرکردن را در فراگیران افزایش می دهد. همچنین نتایج حاصل از فعالیت های پیشنهادی کتاب با توجه به عدد (۰.۲)که از محاسبه شاخص درگیری یادگیرنده درفعالیت های پیشنهادی کتاب به دست آمده و از (۰.۴)کمتر است؛ بیانگر این است که فعالیت های کتاب توانایی فکر کردن در فراگیران را افزایش نمی دهد و دانش آموزان را با فعالیت های مناسب درگیر نمی کند. از طرفی نتایج حاصل از پرسش های متن کتاب با توجه به عدد (۰.۸۹)که از محاسبه شاخص درگیری یادگیرنده، درپرسش های متن کتاب به دست آمده؛ در محدوده بین (۰.۴-۱.۵)قرار دارد، بنابراین در چنین محتوایی، فراگیران به توانایی های تفکر، مشاهده وتحلیل گری، دقت، پویایی وانگیزه یادگیری دست می یابند وقدرت پژوهندگی وحل مسئله را کسب خواهندکرد. با توجه به نتایج، پژوهشگر چهار مولفه از مراحل تحلیل محتوای ویلیام رومی را مورد بررسی قرار داده و مشخص شده است که ۵۰ درصد محتوای کتاب (شکل ها و پرسش های متن) فعال بوده و مناسب است و ۵۰ درصد محتوای کتاب( فعالیت ها و متن) غیر فعال بوده است.

کلیدواژه ها:

تحلیل محتوا ، دین و زندگی ، پایه دهم ، روش ویلیام رومی