نوع شناختی تشابه و قابل پیش بینی بودن بحران مالی سال ۱۳۹۱ بر مبنای بحران های پیشین اقتصاد ایران

اقتصاد ایران طی سال های گذشته همواره با تلاطم های اقتصادی و مالی مواجه بوده است. این تلاطم ها در برهه های زمانی مشخص همانند سال ۱۳۹۱ به بحران های مالی در کشورتبدیل شده اند، اما پرسشی که مطرح است اینکه که آیا بحران مالی واقع شده در سال۱۳۹۱ مشابه بحران های پیشین اقتصاد ایران بوده و بحران مذکور صرفا بر مبنای بحران های گذشته قابل پیش بینی بوده است. در تحقیق حاضر ابتدا از طریق بررسی مطالعات انجام شده در کشور پیرامون بحران های مالیسال های وقوع بحران مالی در اقتصاد ایران طی بازه زمانی (۱۳۹۱-۱۳۵۸) تعیین گردید. نتایج حاصل از بررسی تحلیل و جمع بندی مطالعات گذشته بیانگر وقوع ۳ نوع بحران مالی شامل بحران پولی، ارزی و دوگانه طی سال های(۱۳۸۷-۱۳۵۹) در اقتصاد ایران می باشد، سپس به معرفی دوره های بحران مالی، ذکر تحولات اقتصادی دوره های مذکور و تبیین دلایل وقوع بحران پرداخته می شود، سپس داده های ۱۰ متغیر کلان اقتصاد ایران برای دوره (۱۳۹۱-۱۳۵۸) استخراج می گردد.در ادامه با استفاده از داده های مقادیر متغیرهای کلان اقتصاد ایران در دوره (۱۳۸۷-۱۳۵۸) به عنوان داده های ورودی و داده های مربوط به وقوع یا عدم وقوع بحران و نوع آن در سال های دوره مذکور به عنوان داده های هدف مدل شبکه عصبی محاسبه بردارهای یادگیرنده(LVQ)جهت یادگیری الگوهای بحرانی و غیربحرانی(الگوهای رفتاری متغیرهای کلان اقتصادی در سال های بحرانی و غیربحرانی) در کنار فهم انواع الگوهای بحرانی(تشخیص نوع خاص بحران مالی واقع شده در یک سال بحرانی) آموزشداده شد. مدل آموزش دیده (مدل آموزش دیده بر اساس داده های دوره زمانی (۱۳۸۷-۱۳۵۸) را با استفاده از داده های متغیرهایکلان اقتصاد ایران در دوره (۱۳۹۱-۱۳۸۸) شبیه سازی نموده و بر مبنای نتایج حاصل از شبیه سازی مذکور به بررسیظرفیت بحران های مالی واقع شده در دوره زمانی (۱۳۸۷-۱۳۵۸)در تبیین و پیش بینی بروز بحران مالی در سال ۱۳۹۱ پرداخته می شود. نتایج حاصل از برآورد و شبیه سازی مدل تحقیق بیانگر این است که بحران مالی واقع شده در سال ۱۳۹۱ در اقتصاد ایران از الگویی متفاوت با الگوهای مربوط به انواع بحران های مالی که تاکنون در اقتصاد ایران رخ داده برخوردار بوده است.

کلیدواژه ها:

Financial Crisis- -LVQ Model- Prediction-Iran’s Economy ، بحران مالی ، پیش بینی ، مدل LVQ ، اقتصاد ایران