آثار بلندمدت مالیات تورمی بر بخش های غیرنفتی اقتصاد ایران: ارزیابی قاعده های فریدمن و فلپس با رویکرد ساختاری بلندمدت (SVECX)

نرخ بهینه مالیات تورمی بسیار بحثبرانگیز است. گروهی از اقتصاددانان و در راس آنها فریدمن (۱۹۶۹) با توجه به هزینه رفاهی مالیات تورمی نتیجه میگیرند که میزان بهینه مالیات تورمی صفر است و دولتها به هیچ عنوان نباید از این ابزار استفاده کنند. در مقابل، برخی اقتصاددانان که فلپس (۱۹۷۳) در آن پیشقدم بود، ادعا میکنند که مالیات تورمی به مثابه یک نوع مالیات –نه جایگزینی برای مالیات- است و طبق قاعده رمزی نرخ بهینه مثبت دارد. پژوهش حاضر با استفاده از مدل تصحیح خطای برداری ساختاری با متغیر برونزای ضعیف (SVECX) به بررسی تاثیر مالیات تورمی بر بخشهای کشاورزی، صنعت و خدمات طی دوره ۱۳۵۸-۱۳۹۱ (آخرین اطلاعات دردسترس سرمایه بخشی در ۱۳۹۶) میپردازد. یافتهها نشان داد که بخش کشاورزی نسبت به سیاستهای مالیات تورمی و سرکوب بهره خنثی است؛ اما این سیاستها موجب کاهش تولید صنعت و خدمات شدهاند. پیامدهای منفی مالیات تورمی بر بخش تولید، دلیلی بر صحت قاعده فریدمن –سیاست نرخ صفر مالیات تورمی- است که باید مد نظر دولتهای ایران در سیاستگذاری بودجهای قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

Friedman rule ، Phelps rule ، inflation tax ، long-run structural approach ، قاعده فریدمن ، قاعده فلپس ، مالیات تورمی ، رویکرد ساختاری بلندمدت