تاثیر مصرف انرژی، توسعه مالی بر رشد اقتصادی ایران؛ مبتنی بر رهیافت غیرخطی و نامتقارن

بررسی روابط علی، تقارن و عدم تقارن منجر به شناخت صحیح سیاست­گذار، جهت سیاست­گذاری و برنامه ریزی می شود. مطالعات زیادی در خصوص ارتباط بین متغیر­ها در سطح بین الملل و ایران انجام شده که عمدتا حول روابط خطی متمرکز شده اند. از آنجا که در ایران ارتباط غیر­خطی و نامتقارن بین متغیر مصرف انرژی و توسعه مالی بر رشد اقتصادی تواما باهم انجام نگرفته­ است. هدف اصلی این پژوهش بررسی روابط غیرخطی و نامتقارن بین متغیر مصرف انرژی و توسعه مالی بر رشد اقتصادی ایران طی دوره ۱۳۹۵-۱۳۳۹ با استفاده از مدل خودرگرسیونی با توزیع با وقفه و علیت حاتمی - جی است. نتایج حاکی از آن است که کاهش در مصرف انرژی در ایران و در بلندمدت؛ رشد اقتصادی را افزایش می دهد در حالی­که در کوتاه­مدت اثر منفی بر رشد دارد و یک علیت یک­طرفه از سمت شوک منفی انرژی به رشد اقتصادی وجود دارد. از طرفی اثر توسعه مالی بر رشد اقتصادی اثری منفی بوده­است و فقط در کوتاه­مدت با کاهش در میزان شاخص­های مالی می­توان به اثر مثبتی در رشد اقتصادی دست یافت و یک علیت یک­طرفه از سمت شوک مثبت توسعه مالی به رشد اقتصادی وجود دارد. همچنین شوک های مثبت و منفی سرمایه در بلندمدت و در کوتاه­مدت اثر مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی دارد و افزایش نیروی کار باعث افزایش تولید وکاهش نیروی کار منجر به کاهش تولید (در کوتاه­ مدت و بلندمدت) می شود.

کلیدواژه ها:

: Financial development ، energy ، economic growth ، asymmetry ، توسعه مالی ، انرژی ، رشد ، ایران ، عدم تقارن