بررسی مولفه های موثر در خلق فضاهای شهری پایدار و پاسخگو به نیازهای کودکان

فضاهای شهری در پی برآورد ساختن نیازهای اجتماعی و فردی کودکان نقش منحصربه فردی دارند اما امروزه توسعه و گسترش روزافزون شهرها و مشکلات ناشی از آن، دسترسی آزادانه کودک به فضای بیرون از خانه و محیط شهر را محدود کرده است. به عبارتی دسترسی کودکان به خیابان ها، پیاده روها، پارک ها، میدان ها و دیگر فضاهای عمومی به طور وسیعی کاهش یافته است. کودکی که در محیط اجتماعی شهر وارد می شود بااینکه نه او اجتماعی است و نه غیراجتماعی، ولی محیطی که در آن قرار می گیرد کاملا اجتماعی است. اگر کودک در این محیط در مسیر درست قرار گیرد توانایی های بالقوه او به فعلیت تبدیل می شود و از او انسانی توانمند و بزرگسالی موفق ساخته خواهد شد. شهر پایدار باید یک محیط فیزیکی را ایجاد کند که سلامت کودکان را تضمین نموده، مهارت ها و عشق آنها را به اجتماع و طبیعت توسعه و پرورش دهد. فضاهای شهری باید بتوانند به خواسته ها و نیازهای کاربران امروز و فردای خود پاسخگو باشند. تمرکز بر کودک به عنوان حلقه اتصال حال و آینده ی یک شهر، گامی به سوی توسعه پایدار محسوب می شود. از جمله عوامل مهم در طول فرآیند رشد کودک، تعامل سازنده او با محیط پیرامونش است که امروزه با توجه به دغدغه ها و مسائل مختلف شهری در اولویت های بعدی طراحی قرار گرفته است. ازاین رو آماده سازی فضای شهری برای حضور کودک، در ارتقاء خلاقیت و تکامل شخصیتی او امری مهم تلقی می شود. در این پژوهش هدف بررسی مولفه های موثر در خلق فضاهای شهری پایدار و پاسخگو به نیازهای کودکان است. روش تحقیق از حیث هدف کاربردی با مطالعات کتابخانه ای، چارچوب نظری پژوهش شامل اصول و کیفیت های فضای باز پایدار به تفکیک مولفه های مکان پایدار تدوین شد. در آخر معیارهای طراحی پایدار شامل رعایت ملاحظات اقلیمی، تماس با طبیعت، رعایت ملاحظات بصری، نظام بلوک بندی و توده گذاری، ایمنی و امنیت، محوطه آرایی و مبلمان شهری، توجه به محصوریت و مقاطع عرضی فضاها، رعایت سلسله مراتب دسترسی، عرصه بندی فضایی و دعوت به مشارکت کودک در کار گروهی و آموزندگی عناصر بازی کودک معرفی شده است.

کلیدواژه ها:

فضاهای شهری ، شهر پایدار ، کودک ، نیازهای کودکان