اثربخشی رویکرد هیپنوتیزم شناختی-رفتاری بر ادراک درد، نشخوار ذهنی و استحکام روانی بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس

هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی رویکرد هیپنوتیزم شناختی-رفتاری بر ادراک درد، نشخوار ذهنی و استحکام روانی بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس بود. طرح پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش­آزمون-پس­آزمون همراه با گروه کنترل و پیگیری بود. جامعه آماری شامل کلیه بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس شهر تهران بود که با استفاده از روش نمونگیری در دسترس ۳۰ بیمار از بین آنها انتخاب و بصورت تصادفی در دو گروه ازمایش(۱۵نفر) و گواه(۱۵نفر) جایگزین شدند. ابزار شامل پرسشنامه درد مک گیل((MPQ ، مقیاس نشخوار ذهنی هوکسما و مارر((۱۹۹۱ و مقیاس استحکام روانی کالاف و همکاران((MTQ-۴۸ بود.تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون اندازه گیری مکرر توسط نرم افزار صورت گرفت. یافته­ها نشان داد که نسبت­F به دست آمده در متغیرهای استحکام روانی، نشخوار ذهنی و ادراک درد معنادار بود که نشان داد رویکرد هیپنوتیزم شناختی-رفتاری بر ادراک درد، نشخوار ذهنی و استحکام روانی بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس تاثیر دارد. در این خصوص، یک تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر برای گروه آزمایش در سه مرحله مداخله درمانی صورت گرفت که نسبت F مشاهده شده در بهبود ادراک درد، نشخوار ذهنی و استحکام روانی بود. همچنین تغییرات گروه آزمایش در طی زمان نشان داد متغیرهای ادراک درد، نشخوار ذهنی، استحکام روانی در گروه آزمایش در پس آزمون نسبت به پیش آزمون معنی دار بود. همچنین در مرحله پیگیری نسبت به پیش آزمون اختلاف معنی داری مشاهده شد ولی در پیگیری نسبت به پس آزمون تفاوت معنی دار مشاهده نشد(.(p<۰۱/۰ نتیجه گیری نهایی نشان داد که هیپنوتیزم شناختی-رفتاری می تواند به عنوان یک رویکرد درمانی موثر برای بهبود علائم و افزایش کیفیت زندگی در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس مورد استفاده قرار گیرد.