نقد و بررسی دیدگاه اپیکوریان در باب مرگ بر مبنای آیات قرآن

ترس از مرگ بهعنوان دغدغه ی وجودی همه انسانها موضوعی برای توجه فلسفی مرگ اندیشانی همچون اپیکوروس و لوکرتیوس بوده است. اپیکوروس بر این باور بود که ترس از مرگ غیرمنطقی است زیرا انسانها با مرگ، زندگی واپسینی را تجربه نخواهند کرد. از اینرو چنین بیان میداشت که »من آنجایی هستم که مرگ نیست و مرگ آنجایی است که من نیستم.« در مقابل منتقدان دیدگاه اپیکور بر این باورند که با اتخاذ نگرش اپیکور نمیتوان از زیان احتمالی مرگ کاست و این نوعی تغافل و خوش-خیالی نسبت به واقعیت مرگ است که بگوییم مرگ زیانآور و ترسناک نیست. لوکرتیوس در دفاع از موضع استادش، بر این باور بود کهما از عدم پیش از تولد خود نگران نیستیم پس چرا از عدم پس از مرگ نگران باشیم؟! این دو عدم متقارن هستند اما نگرش ما به آنها نامتقارن است. از نگاه لوکرتیوس با اتخاذ نگرشی متقارن و یکسان نسبت به این دو عدم، میتوان بر ترس از مرگ غلبه نمود. در ادبیات قرآنی از دو واژه حزن و خوف برای اشاره به وقایع گذشته و آینده استفاده شده است. فهماین تفاوت کاربرد، به نوبه خود نقدی بر دیدگاه لوکرتیوس خواهد بود. همچنین در سبک زندگی قرآنی برخلاف دیدگاه اپیکور و لوکرتیوس، واقعیت مرگ، حیات واپسین و کیفیت اتفاقات آن بهعنوان یک ابزار تبشیری و انذاری پذیرفته شده است. مرگ اندیشی در ادبیات قرآنی به عنوان اهرمی کارآمد برای یافتن هدف و معنای زندگی، سبک زندگی خاصی را برای فرد مومن ترسیم مینماید. نقد و بررسی راه حل بدیع لوکرتیوس برای غلبه بر مهابت مرگو تبیین تاثیر مثبت دیدگاه قرآنی بر سبک زندگی، هدف پژوهش حاضر است.

کلیدواژه ها:

ترس ، زیانمندی مرگ ، عدمهای متقارن ، نظریهی محرومیت ، خوف ، حزن