نقش ژئومورفولوژی در برنامه ریزی توسعه پایدار شهرها

فرایندهای طبیعی به ویژه ژئومورفولوژی نقش مهمی در روند مکان یابی، برنامه ریزی و توسعه شهرها بر عهده دارد، به نحوی که از گذشته تاکنون سعی شده است بهترین مکان به لحاظ محیطی و ژئومورفولوژیک برای استقرار و روند توسعه فیزیکی شهرها در نظر گرفته شود. مطالعه فضای فیزیکی و روند گسترش شهرها از مهم ترین مباحث مطرح در برنامه ریزی شهری محسوب می شود، زیرا برنامه ریزی های بعدی و حتی روند توسعه شهری بر مبنای این مطالعات انجام می شود. بدین ترتیب در مطالعه شهرها از نظر ابعاد فیزیکی باید شرایط ژئومورفولوژیکی، آب و هوایی، هیدرولوژیکی و زمین شناسی مطالعه و ارتباط و تاثیر متقابل این پدیده های محیطی بر یکدیگر بررسی شود، زیرا محل و استقرار سکونت گاه ها و سایر تاسیساتی که انسان ایجاد می کند، کاملا تحت تاثیر عوامل کنترل کننده محیطی به ویژه ساختارهای ژئومورفولوژی و زمین شناسی است. در همین راستا رویکرد آمایش سرزمین در همه ابعاد مکمل و برطرف کننده نارسایی ها است که با قابلیت ایجاد زمینه تعامل میان سه عنصر انسان، فضا، فعالیت و ارائه چیدمان منطقی فعالیت ها در عرصه سرزمین می بایست در مراحل تدوین برنامه های توسعه و اجرای آنها(بلند مدت، میان مدت، کوتاه مدت) به عنوان نگاه غالب و سند بالادست عمل نماید. ژئومورفولوژی یا همان«پیکرشناسی زمین» مطالعه فضای فیزیکی و روند گسترش شهرها و از مهم ترین مباحث در برنامه ریزی شهری است، چراکه در مطالعه شهرها از نظر ابعاد فیزیکی باید شرایط آب وهوایی، هیدرولوژیکی و زمین شناسی، مطالعه و ارتباط و تاثیر متقابل این پدیده های محیطی بر یکدیگر است.

کلیدواژه ها:

آمایش سرزمین ، مدیریت یکپارچه ، ایران