حاصلخیزی پتاسیم در خاک های تعدادی از تاکستان های شهرستان ملایر، غرب ایران

منابع خاکی در حال تخلیه از عناصر غذایی، از جمله پتاسیم، بوده و حاصلخیزی خاک ها درحال کاهش است. درخت انگور از محصولات پرنیاز به پتاسیم است. در این مطالعه جزء بندی شیمیایی پتاسیم و ارزیابی شاخص فراهمی کود پتاسیمی در خاک برخی از تاکستان های شهرستان ملایر استان همدان که یکی از مناطق مهم تولید انگور در کشور است، با هدف بررسی حاصلخیزی پتاسیمی خاک انجام شد. برای محاسبه شاخص فراهمی کود پتاسیمی مقادیر صفر، ۲۵، ۷۵، ۲۲۵ و ۶۷۵ میلی گرم بر کیلوگرم از پتاسیم به صورت نمک کلرید پتاسیم، به ۲۰ نمونه خاک تاکستان اضافه و به مدت ۲۱ روز در دمای۲ ±۲۵ درجه سلسیوس و رطوبت ظرفیت مزرعه ای نگهداری شدند. میانگین غلظت اجزای محلول، تبادلی، غیرتبادلی و ساختاری پتاسیم در خاک ها به ترتیب ۵۲، ۳۱۴، ۷۰۴ و ۱۲۳۸۱ میلی گرم بر کیلوگرم به دست آمد. در مطالعات کانی شناسی بخش رس، کانی های ایلایت، کلرایت، پالیگوراسکایت و اسمکتایت با فراوانی بیشتر مشاهده شدند. دامنه شاخص فراهمی کود پتاسیمی، ۸۷/۰ تا ۳۸/۱ به دست آمد. اگرچه مقادیر پتاسیم کل و مطالعات کانی شناسی نشان داد، اکثر خاک های مورد مطالعه از نظر پتاسیم حاصلخیز بوده و هوادیدگی کانی های پتاسیمی می تواند تامین کننده پتاسیم مورد نیاز گیاه باشد، با این وجود در ۳۵ درصد از خاک ها، از جمله در منطقه جوزان (یکی از میراث مهم کشاورزی جهان) تثبیت پتاسیم مشاهده شد. لذا، مطالعات تکمیلی در ارتباط با مصرف کودهای پتاسیمی در این خاک ها توصیه می شود.

کلیدواژه ها:

پتاسیم ، تاکستان ، تثبیت ، جوزان ، شاخص فراهمی کود پتاسیمی