مطالعه تاثیر کاربرد بیوچار و سلنیوم در کاهش تنش اکسیداتیو ناشی از کادمیوم در گیاه گشنیز (Coriandrum sativum L.)

به منظور بررسی تاثیر بیوچار و سلنیوم بر خصوصیات کمی و کیفی گشنیز (Coriandrum sativum L.) تحت تنش کادمیوم آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در شرایط گلخانه­ای در طی سالهای ۱۴۰۱-۱۴۰۰ انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل استفاده از کلرید کادمیوم در سه سطح (صفر، ۱۰ و ۲۰ میلی­گرم در کیلوگرم خاک)، بیوچار در دو سطح (صفر و ۵ درصد حجمی) و محلول­پاشی برگی با سلنات سدیم در دو سطح (صفر و ۲۰ میلی­گرم در لیتر) بودند. نتایج این تحقیق نشان داد تیمار کادمیوم ۲۰ میلی­گرم در کیلوگرم سبب کاهش صفات وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه، کلروفیل a، b و کل، محتوای نسبی آب برگ و افزایش فعالیت آنزیم سوپر­اکسید دیسموتاز و قند محلول شد. فنل تا سطح کادمیوم ۱۰ میلی­گرم در کیلوگرم افزایش پیدا کرد اما در سطوح بالاتر کادمیوم (۲۰ میلی­گرم در کیلوگرم خاک) کاهش پیدا کردند. تیمارهای سلنیوم و بیوچار با کاهش اثر تنش کادمیوم سبب افزایش صفات وزن تر و خشک ریشه و اندام هوایی، محتوای کلروفیل، محتوای نسبی آب برگ و عملکرد اسانس و کاهش صفات فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز، قند محلول، تجمع کادمیوم ریشه و اندام هوایی شدند. بیشترین مقدار عملکرد اسانس (۹۳/۱۶ میلیگرم در بوته) و درصد اسانس (۴۴/۰ درصد) در تیمار ترکیب بیوچار ۵ درصد حجمی و سلنیوم ۲۰ میلیگرم در لیتر مشاهده شد. بیوچار و سلنیوم با تعدیل اثر تنش کادمیوم سبب بهبود صفات گشنیز شدند.

کلیدواژه ها:

Percentage of essential oil ، Toxicity ، Enzyme activity ، Foliar spraying ، درصد اسانس ، سمیت ، فعالیت آنزیم ، محلول پاشی