تاثیرافزودنی باکتریایی و اسید استیک برترکیبات شیمیایی، فراسنجه های تخمیر و قابلیت هضم سیلاژ تفاله گوجه فرنگی و کدو آجیلی

سابقه و هدف:با توجه به خصوصیات تفاله گوجه فرنگی که حاوی مقادیر بالای پروتئین خام بوده و هم چنین بقایای کدو آجیلی(شامل پوست و میوه) که حاوی مقادیر بالای کربوهیدرات محلول به عنوان منبع انرژی بوده، ترکیب این دو در تهیه سیلاژ بهتر می تواند از روند تخمیر در سیلو حمایت کند. هدف از انجام این مطالعه، بررسی تاثیر استفاده از افزودنی های باکتریایی و اسیدی بر ترکیبات شیمیایی، خصوصیات تخمیر و قابلیت هضم در سیلاژ تفاله گوجه فرنگی و بقایای کدو آجیلی بود. مواد و روش:تیمارهای آزمایشی در سه تکرار در کیسه های نایلونی به وزن ۳ کیلوگرم به صورت دستی فشرده و به مدت ۹۰ روزسیلو شدند. داده های حاصل از این پژوهش در قالب طرح کاملا تصادفی تجزیه شدند. تجزیه و تحلیل آماری و مقایسه میانگین ها به روش دانکن انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل: ۱) مخلوط تفاله گوجه فرنگی و بقایای کدو آجیلی به نسبت ۱:۱ (به عنوان شاهد)، ۲) شاهد + افزودنی باکتریایی تولید شده در آزمایشگاه ، ۳) شاهد + اسیداستیک و ۴) شاهد + اسیداستیک + افرودنی باکتریایی بودند. یافته ها:نتایج نشان داد بین تیمارها از نظر ماده خشک در روز ۴۵ام پس از سیلو کردن اختلاف آماری معنی داری وجود داشت (P<۰.۰۵)، که بالاترین در روز ۴۵ام در گروه اسید ۲۴.۳۸ مشاهده شد. بین تیمارها از نظر پروتئین خام، الیاف نامحلول در شوینده خنثی و اسیدی اثر معنی داری وجود نداشت (P>۰.۰۵). اما با گذشت روزهای پس از سیلو کردن پروتئین خام، الیاف نامحلول درشوینده خنثی و اسیدی روند کاهشی داشتند. مقدار نیتروژن آمونیاکی بین تیمارهای آزمایشی در روز ۴۵ بعد از سیلو کردن اختلاف معنی داری مشاهده شد (P<۰.۰۵)، که بالاترین در روز ۹۰ام ۲.۵۰ در تیمار باکتری و پایین ترین در روز ۱ام ۰/۲۰ در تیمار اسید مشاهده شد. مقدار pH در سیلاژهای مختلف در طول زمان پس از سیلو کردن تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. پایین ترین مقدار pH (۳.۸۵) در روز ۹۰ پس از سیلوکردن در سیلاژ دارای افزودنی باکتری مشاهده شد. با افزایش زمان پس از سیلو کردن، مقدار pH روند کاهشی داشت، نقطه فلیک در تمام تیمارها و در تمام روزها معنی دار بود (P<۰.۰۵)، که پایین ترین در روز ۱ام ۴۹.۰۸ در تیمار شاهد و بالاترین در روز ۴۵ام ۹۳.۸۶ در تیمار باکتری مشاهده شد. بین تیمارها از نظر قابلیت هضم ماده خشک و ماده آلی، عامل تفکیک، تولید توده میکروبی و بازده تولید گاز اثر معنی داری وجود نداشت (P>۰.۰۵). بااین حال بالاترین و پایین ترین قابلیت هضم ماده خشک و ماده آلی به ترتیب مربوط به تیمارهای باکتری و شاهد بود. از نظر بازده تولید پروتئین میکروبی اختلاف آماری معنی دار بود (P<۰.۰۵). میزان pHدر انتهای دوره معنی دار بود (P<۰.۰۵) و تمام تیمارها نسبت به شاهدpH پایین تری داشتند. هم چنین میزان ازت آمونیاکی در انتهای دوره معنی دار بود (P<۰.۰۵) و بالاترین ازت آمونیاکی متعلق به شاهد بود.نتیجه گیری:به طورکلی، نتایج نشان داد با افزایش زمان های پس از سیلو کردن، مقدار پروتئین خام، الیاف نامحلول در شوینده خنثی و اسیدی و pH کاهش ولی مقدار نیتروژن آمونیاکی افزایش یافت. در کل استفاده از افزودنی های مختلف در مقایسه با گروه شاهد تاثیر قابل ملاحظه ای بر ارزش تغذیه ای سیلاژ مخلوط تفاله گوجه فرنگی و ضایعات کدو آجیلی نداشتند و با توجه به هزینه افزودن افزودنی ها و هم چنین داشتن اطلاعات و دانش فنی در ارتباط با افزودنی ها, توصیه می شود تفاله گوجه فرنگی و بقایای کدو آجیلی بدون افزودن هرگونه افزودنی مصرف گردد.

کلیدواژه ها:

اسید استیک ، باکتری های مولد اسید لاکتیک ، تخمیر ، سیلاژ بقایای کدو آجیلی ، سیلاژ تفاله گوجه فرنگی