بررسی معیارهای هندسی، ترافیکی و محیطی تاثیرگذار بر ایمنی دوربرگردان های درون شهری با استفاده از AHP

ازجمله برنامه هایی که بااجرای آن ها میتوان ارامش نسبی را درسیستم حمل ونقل شهری برقرار کرده و شرایط را بهینه سازی نمود کنترل و مدیریت تردد به کمک تنظیم و تصحیح وضعیت دوربرگردانها می باشد مشکلات ناشی از عدم رعایت ضوابط و استاندارد های طراحی و اجرایی ، منجر به کاهش ظرفیت و ایمنی دوربرگردان می گردد. گسترش سریع و پیشرفت سریع در زمینه حمل و نقل و ارتباطات سبب افزایش حوادث ترافیکی و تصادفات در دهه های اخیر و بالطبع آن پیدایش مفهوم فرهنگ ایمنی شده است . این مفهوم را می توان یکی از زیر شاخه های رویکرد ایمنی ، بهداشت و محیط زیست ( HSE ) در حوزه شهری دانست . یک اصل اساسی در بهبود وضعیت فرهنگ ایمنی حمل و تعیین نوع رابطه بین معیارهای اثر گذار بر فرهنگ ایمنی حمل و نقل و اولویت بندی آنها است . از سوی دیگر اشکالات طراحی و اجرایی ، خود منجر به تشدید مسائل رفتاری رانندگان ، عدم رعایت ضوابط و مقررات راهنمایی و رانندگی می شود که بطور مضاعف عملکرد دوربرگردان دچار اختلال می گردد. ویژگی هایی که در تعیین ظرفیت و ایمنی تردد وسایل نقلیه در محدوده دوربرگردان ها نقش دارند شامل شاخص های کلی هندسی ، محیطی و ترافیکی می باشند. اما در بررسی شاخص های کلی مذکور می بایست به تحلیل های شاخص های جزئی تری پرداخت که در بحث عملکرد و ایمنی دوربرگردان ها تاثیرگذار می باشند. در این تحقیق، امتیاز دهی به شاخص های موثر در ایمنی دوربرگردان ها بر اساس روش سلسله مراتبی(AHP) و با استفاده از پرسش نامه که توسط کارشناسان خبره در حمل و نقل، راه و ترابری و شهرسازی تکمیل گردید، صورت پذیرفت. پنج دوربرگردان در شهر بابل به عنوان گزینه های تحلیل سلسله مراتبی مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تحقیق حاکی از آن است که در میان سه معیار اصلی معیار هندسی دارای بیشترین اهمیت(۵۸۵/۰) و پس از آن به ترتیب معیار محیطی و ترافیکی با درجه اهمیت ۲۹۸/۰ و ۱۹۷/۰ در ردیف های بعدی قرار گرفتند. در وزن دهی، شاخص های اختصاص داده شده به دوربرگردان ها، شاخص-هایی از قبیل حجم گردشی، حجم معبر اصلی و تجهیزات ایمنی بیشترین تاثیرگذاری و شاخص هایی از قبیل طول انباره خروجی، طول انباره ورودی، تابلو اخباری، زهکشی و روسازی کمترین تاثیرگذاری را در تحلیل عملکرد ایمنی دوربرگردان ها دارا می باشند. با توجه به وزن های محاسبه شده برای هر یک از معیارهای اصلی و زیر معیارهایشان، رابطه ای برای شاخص ایمنی دوربرگردان ها درون شهری ارائه گردید که با کمک آن می توان مسیرهای مختلف شهری را مورد بازرسی قرار داد و از طریق این ممیزی، میزان ایمنی دوربرگردان ها را تعیین و نسبت به مقبولیت یا مردودیت دوربرگردان ها از لحاظ ایمنی اظهار نظر کرد.

کلیدواژه ها:

مشخصات ترافیکی ، مشخصات محیطی ، دوربرگردان ، شاخص ایمنی