کنترل اجتماعی جرم براساس فرهنگ اسلامی

بالا رفتن احساس ناامنی و ترس از وقوع جرایم گوناگون و ارتکاب آن از سوی افراد در سنین مختلف و همچنین خسارات مادی و معنوی جرم باعث شده که جوامع به فکر راهکارهایی برای پیش گیری از جرم باشند. مکتب اسلام برای پیش گیری از جرم راهکارهای فردی و اجتماعی ارائه داده است . اول به خود انسان پرداخته که بخشی از خانواده و اجتماع است و راهکارهایی را برای اصلاح انسان در پیش گرفته است . اسلام در صدد آن است که با اصلاح انسان اصلا جرمی صورت نگیرد و به این دلیل ، در قدم اول به راهکارهای علمی آن پرداخته است ، چرا که ریشه بسیاری از گناهان و جرایم نا آگاهی از آن و پیامدهای آن است و هزینه کمتری در بر دارد؛ تعلیم دین و اعتقادات مانند علم و یقین به حقایق ، اعتقاد به علم نامحدود الهی و همچنین تعلیم آموزههای اخلاقی مانند تعلیم پیامدهای جرم در دنیا و آخرت، تعلیم زمینه های جرم مانند بی تقوایی ، بی توجهی به احکام،… و در نهایت تعلیم راهکارهای مهارت ترک جرم مانند ترویج فرهنگ توبه ، صبر وتعلیم تدریجی تشریع ، از جمله این راهکارها میبا شد. در قدم دوم به راهکارهای عملی پرداخته و در صورتی که تعلیم اعتقادی و اخلاقی اثر بخش نبا شد چه باید کرد؟ باید از راهکارهای عملی آن که در قرآن و حدیث ، برای پیش گیری از جرم، مانند نهادینه کردن امر به معروف ونهی از منکر و فرهنگ اخوت و از بین بردن زمینه های جرم اجتماعی مانند فقر، بیکاری ، و … آمده است استفاده کرد. و در نهایت اگر هیچ کدام از این راهها اثر بخش نبود و شخص به ارتکاب جرم پرداخت با مجازات دنیوی در نظر گفته شده مثل قصاص، حدود، دیات و تعزیر که هر کدام به نوبه خود فلسفه ای دارد، راهکارهای پاسداری از مصالح بنیادین دین را قرآن، بیان کرده که البته مهم ترین آن، ترس از مجازات دنیوی است که تاثیر به سزایی در پیش گیری از جرم دارد.

کلیدواژه ها:

کنترل جرم ، آموزه های اسلامی ، کنترل اجتماعی