بررسی اثربخشی آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد بر عزت نفس ، کیفیت زندگی و نشخوار فکری مادران دانش آموزان کم توانی ذهنی

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد بر عزت نفس ، کیفیت زندگی و نشخوار فکری در مادران دانش آموزان کم توانی ذهنی به روش آزمایشی مورد منفرد (طرح خط پایه چندگانه ) انجام شد. جامعه آماری در این پژوهش را کلیه مادران دارای کودک کم توان ذهنی در شهر کازرون در سال ۱۴۰۰-۱۴۰۱ تشکیل داد که از بین این مادران، ۵ نفر به صورت غیر تصادفی هدفمند و بر اساس ملاک های ورود انتخاب شدند و پس از تکمیل پرسشنامه های پژوهش ، آزمودنی ها در ۱۰ جلسه (هفته ای دو جلسه ) به صورت فردی تحت درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد قرار گرفتند. همچنین در جلسات ششم و دهم مجددا پرسشنامه ها بر روی همه آزمودنی ها اجرا شد. در نهایت پس آزمون پرسشنامه ها پس از گذشت دو هفته از پایان مداخله بر روی آزمودنی ها اجرا شد و اطلاعات برای تجزیه و تحلیل جمع آوری گردید. ابزار جمع آوری اطلاعات در این پژوهش پرسشنامه عزت نفس روزنبرگ (۱۹۶۵ )، پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت (۱۹۹۶) و پرسشنامه نشخوار فکری هوکسما و مارو (۱۹۹۱) بود. تجزیه و تحلیل حاصل از این پژوهش با استفاده از بسته نرم افزاری آماری علوم اجتماعی انجام شد. در بخش آمار توصیفی از مشخصه های آماری مانند فراوانی و درصد فراوانی ، میانگین ، انحراف استاندارد و برای بررسی فرضیه ها، از روش های تحلیل روند، ترسیم نمودارها و شاخص بهبودی بالینی استفاده شد. یافته های پژوهش حاکی از این بود که همه مادران شرکت کننده در پژوهش ، موفقیت در درمان و تغییر نمرات عزت نفس ، کیفیت زندگی و ابعاد آن و نشخوار فکری و ابعاد آن را نشان دادند. عزت نفس این مادران به ترتیب در مرحله پیگیری دارای درصد بهبودی ۷۵، ۵۶، ۱۰۰، ۱/۹۴ و ۸/۲۰ (با درصد بهبودی کلی ۱۸/۶۹)، کیفیت زندگی آن ها به ترتیب در مرحله پیگیری دارای درصد بهبودی ۴/۳۸، ۹/۳۴، ۸/۶۱، ۸/۶۳ و ۹/۱۸ (با درصد بهبودی کلی ۵/۴۳) و نشخوار فکری این مادران به ترتیب در مرحله پیگیری دارای درصد بهبودی ۸/۴۲، ۹/۴۰، ۴۲، ۵/۳۰ و ۴/۱۰ (با درصد بهبودی کلی ۳/۳۳) بودند. بنابراین پیشنهاد می شود سازمان آموزش و پرورش استثنایی ، سازمان بهزیستی و مراکز نگهداری و توانبخشی کودکان کم توان ذهنی ، دوره های آموزشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد را برای والدین این کودکان برگزار کنند.

کلیدواژه ها:

آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد ، عزت نفس ، کیفیت زندگی ، نشخوار فکری