واکاوی تجلی مبانی فقهی حمایت از سلامت در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

اسلام تمامی وجوه زندگی آدمی را مورد توجه قرار داده است. چنین امریسبب می شود که هیچ یک از بخش های زندگی آدمیان خارج از دایره دین و احکام آننباشد. امر توجه به تمامی جهات و وجوه زندگی بشری مسئله توجه به حق های وآزادی های آدمیان را نیز شامل می گردد. به همین دلیل اگرچه در نظام حقوقی غیراسلامی توجه به حق ها مورد توجه قرار گرفته است و در این نظام ها ادعای پذیرش آن وداعیه تامین آن امری متداول است، اما بسیاری پیش از آن در نظام حقوقی اسلام نیزموضوع رعایت حق های آدمیان وجود داشته است. از سوی دیگر اگرچه استنباط وانکشاف این حق ها و آزادی ها در نظام حقوقی غرب بر مبنای نگرش های غیردینی انجامیافته است اما در نظام حقوقی اسلام به نحو مبسوط بدون ذکر عنوان مورد اشاره وتدقیق بوده اند. یکی از این حق ها و آزادی ها که در نظام حقوقی اسلام نیز مورد توجهقرار گرفته، مسئله اهتمام و توجه به سلامت آدمیان و حق بر آن است .حق بر سلامت به عنوان یکی از حق های بشری دربردارنده وجوهی است که سببمی شود تا سلامت آدمی از طریق تمهید هنجارها، ابزارها و سازوکارهای حقوقی در نظامحقوقی به ویژه در عرصه عملی فرا آید و نظام های حقوقی بکوشند تا مسئله اهتمام واقدام به تامین سلامت آدمی را مورد توجه قرار دهند .نظام های حقوقی دنیا به ویژه قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران (باتوجه به بحث مانحن فیه) مسئله و موضوع حق بر سلامت و حمایت از آن را در دستور کار قرار داده است. مداقه در قانون اساسی ایران نشان می دهد قانون گذار اساسی اگرچه از لفظواژگانی آن استفاده ننموده است ، اما مظاهر این حق را مورد توجه قرار داده است و ازآنها حمایت نموده است. البته با عنایت به منشا دوگانه قانون اساسی جمهوری اسلامیایران به ویژه با تاکید بر اصل ۴ قانون اساسی که ابتنای کلیه قوانین بر شریعت مقدسرا مورد تاکید قرار داده است، مسئله حق بر سلامت با همین منشا در دستور کارقانون گذار اساسی بوده است. بنابراین می توان بر آن بود که قوه موسس ابتنای اینحمایت بر مبانی فقهی را مسلم انگاشته است. تا کنون آثار علمی زیادی در رابطه با حقبر سلامت به زیور طبع آراسته شده اند لیکن هیچ یک از این آثار تجلی مبانی فقهی اینحق را در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مورد واکاوش قرار نداده اند.

کلیدواژه ها:

حق بر سلامت ، مبانی فقهی ، قانون اساسی