واکاوی شاخص های شناختی و روانشناختی پیش بینی کننده دلزدگی زناشویی زوجین بر اساس تجارب زیسته زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر اصفهان

یکی از اصلی ترین مشکلات فعلی در روابط زوجین در حال حاضر، دلزدگی زناشویی است؛ که با بروز مشکلات روانشناختی و سردی روابط عاطفی به تدریج زوجین را به سوی طلاق عاطفی سوق میدهد. بنابراین هدف از پژوهش حاضر واکاوی سر نخ های اولیه ی عوامل شناختی و روانشناختی پیش بینی کننده دلزدگی زناشویی بر اساس تجارب زیسته زوجین بود. روش: تحلیل داده های کیفی با رویکرد پدیدارشناسی مبتنی بر روش کلایزی با استفاده از نرم افزار مکس کیودا بود. مشارکت کنندگان شامل زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر اصفهان بودند که با روش نمونه گیری هدفمند و بر طبق ملا کهای ورود انتخاب شدند. تجارب افراد با ابزار مصاحبه عمیق و نیمه ساختار یافته مورد بررسی قرار گرفت و داد ه ها با ۲۱ مصاحبه به اشباع رسید. یافته ها: در مرحله اول کدگذاری، ۳۸۵ مضمون پایه از متن مصاحبه ها استخراج شد. در مرحله دوم ۹ مضمون فرعی و در مرحله سوم ۲ مضمون اصلی شناسایی شد. نتایج نشان دهنده ۹ مضمون فرعی و ۲ مضمون اصلی بود که با استفاده از رو شهای ویژه اعتباریابی کیفی روایی سنجی و مورد تایید قرار گرفت. اعتبارسنجی داده ها با سه روش دریافت بازخورد از مشارکت کنندگان، روش کدگذاران مستقل و روش گروه خبرگان (۵ نفر متخصص) انجام گرفت و معیارهای تعیین دقت و استحکام داده ها رعایت شد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد عوامل متعدد شناختی نظیر سوءتفاهم، خطاهای شناختی و افکار خودکار و عوامل روانشناختی مثل اعمالی نظیر انتقاد کردن، ناتوانی در مصالحه، تلا شهایی برای جدا کردن همسر از دوستان، رفتارهای حسادت آمیز و وضعیت آشفته روانی – عاطفی، باعث طلاق عاطفی و سرانجام به دلزدگی زناشویی منجر میشود. بنابراین شناسایی و توجه به عوامل پیش بینی کننده پدیده دلزدگی، زوجین را در راه رسیدن به راهکارهای مناسب و پیشگیری کننده از بروز این پدیده کمک مینماید، بر اساس یافتهها الگوی شاخ صهای شناختی و روانشناختی پیش بینی کننده دلزدگی زناشویی طراحی شد. از اینرو پیشنهاد می شود این شاخص ها در تدوین پروتکل های مشاور های در زوج درمانی مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

شاخص های شناختی و روانشناختی پیش بینی کننده ، دلزدگی زناشویی ، تجربه زیسته ، پژوهش کیفی ، زوجین