واکاوی موانع تشکیل حکومت پایدار زیدیه در یمن توسط ابوالفتح دیلمی(م.۴۴۴ق)

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 74

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JHR-17-33_008

تاریخ نمایه سازی: 4 تیر 1403

چکیده مقاله:

ابوالفتح الناصر الدیلمی از نوادگان امام حسن(ع) به عنوان امام زیدیه، در دیلم قیام کرد، اما به دلایلی به یمن هجرت نمود و در سال ۴۳۰ قمری موفق شد مردم یمن را به قیام دعوت کند. او بر شهرهای صعده و صنعا چیره شد و مذهب زیدیه را در آنجا گسترد. این پژوهش به دنبال پاسخ به این سوال است که:  موانع و چالش های پیش روی ابوالفتح الناصر الدیلمی ، جهت تشکیل حکومتی پایدار بر اساس مذهب شیعه ی زیدی در یمن چه بوده است؟ هدف این مقاله ارزیابی چگونگی فعالیت و اقدامات ابوالفتح دیلمی میان قبایل یمنی و واکاوی و یافت  موانع و مشکلات تشکیل حکومت زیدیه توسط او است. در این پژوهش با رویکرد توصیفی و تحلیلی، با استفاده از منابع کتابخانه ای، تاریخ سیاسی زیدیه در یمن بررسی می شود  در خلال آن علل شکست قیام ابوالفتح تحلیل خواهد شد. بررسی ها نشان داد که ابوالفتح به عنوان امام زیدی توانست دعوت خود را باحمایت قبایل یمنی آغاز نماید و به سرعت صعده و صنعا را تصرف کند، اما موانعی هم چون: اختلافات درون زیدیه میان امیران و حاکمان، نبردهای متعدد و فرسایش نیروی نظامی، عدم انسجام قبایل و ظهور صلیحیان اسماعیلی مذهب، موجب شکست قیام ابوالفتح شد.

نویسندگان

محمدتقی سازندگی

پژوهشگر و دکتری تاریخ و تمدن اسلامی از دانشگاه پیام نور ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن ابی الرجال، احمدبن صا لح ، (۱۴۲۵)، مطلع البدور ...
  • ابن حائک، حسن بن احمدبن یعقوب همدانی، (۱۴۰۳)، صفه جزیرهالعرب، ...
  • ابن حمزه، منصور بالله محمدبن عبدالله بن حمزه بن سلیمان، ...
  • ابن حوقل، ابوالقاسم محمدبن حوقل نصیبی، (۱۹۳۸)، صوره الارض، دارصادر، ...
  • ابن دیبع، ابی الضیا عبدالرحمن بن علی الشیبانی الزبیدی، (۱۴۰۹)، ...
  • ابن طباطبا، ابواسماعیل ابراهیم بن ناصر علوی اصفهانی، (۱۳۸۸)، منتقله ...
  • ابن فند، محمدبن علی، (۱۴۲۳)، مآثر الابرار فی تفصیل مجملات ...
  • ابن قاسم، یحیی بن حسین، (۱۳۸۸)، غایه الامانی فی اخبار ...
  • ابن هارون، یحیی بن حسین ناطق بالحق، (۱۴۱۷)، الافاده فی ...
  • آملی، اولیا الله، (۱۳۴۸)، تاریخ رویان، محقق منوچهر ستوده، بنیاد ...
  • ثقفی، سلیمان بن یحیی، (۲۰۰۲)، سیره الامام احمدبن سلیمان، محقق ...
  • حبشی، عبدالله محمد، (۱۳۹۹)، حکام الیمن المولفون المجتهدون، دارالقرآن الکریم، ...
  • حداد، عبدالرحمن، (۱۴۰۸)، التراث المعماری فی صنعا القدیمیه، مجله دراسات ...
  • حداد، محمد یحیی، (۱۹۷۶)، تاریخ الیمن السیاسی، دار وهدان، قاهره ...
  • حسنی، متوکل علی الله احمدبن ابراهیم، (۱۴۲۴)، حقائق المعرفه، چ۱،موسسه ...
  • حسینی اشکوری، احمد، (۱۴۱۳)، مولفات الزیدیه، مکتبه آیت الله مرعشی، ...
  • حموی، یاقوت بن عبدالله، (۱۹۹۵)، معجم البلدان، دارصادر، بیروت ...
  • حمیدالدین کرمانی، احمد، (۱۴۱۶)، المصابیح فی اثبات الامامه، محقق مصطفی ...
  • حمیدالدین، عبد الله بن محمد، (۱۴۲۴)، الزیدیه قرائه فی المشروع ...
  • دانشنامه ی جهان اسلام، داعی صغیر، جلد اول، ۱۶۱۵۸ ...
  • ربعی، مفرج بن احمد، (۱۹۹۳)، سیره الامیرین الجلیلین الشریفین الفاضلین ...
  • زباره، محمدبن محمدبن یحیی الحسنی الیمنی الصنعانی، (۱۴۱۹)، خلاصه المتون ...
  • زباره، محمدبن محمدبن یحیی الحسنی الیمنی الصنعانی، (۱۳۷۲)، تاریخ الائمه ...
  • زبیدی، موفق الدین علی بن الحسن بن ابی بکربن الحسن ...
  • سجادی، صادق، (۱۳۶۷)، آل بویه، دائرهالمعارف بزرگ اسلامی، جلد یکم، ...
  • سیدمرتضی، علی بن حسین، (۱۴۱۷)، مسائل الناصریات، محقق مرکز البحوث ...
  • شامی، احمدبن محمد، (۱۴۰۷)، تاریخ الیمن الفکری فی العصر العباسی، ...
  • شهاری، ابراهیم بن قاسم بن موید بالله، (۱۴۲۱)، طبقات الزیدیه ...
  • عرشی، حسین بن احمد، (۱۳۱۸)، بلوغ المرام فی شرح مسک ...
  • عماره، ابی الحسن علی بن زیدان بن احمد الحکمی المذحجی ...
  • غفاری رودسری، زلیخا، (۱۳۹۰)، تاثیر امامان زیدی بر اوضاع دینی ...
  • الفقی، عصام الدین عبدالرئوف، (۱۹۹۴)، الیمن فی ظل الاسلام منذ ...
  • کحاله، عمربن رضابن محمد راغب بن عبد الغنی الدمشقی، (۱۴۱۸)، ...
  • مادلونگ، ویلفرد، (۱۳۷۵)، مکتب ها و فرقه های اسلامی در ...
  • محلی، حمیدبن احمد، (۱۴۲۳)، الحدائق الوردیه فی مناقب ائمه الزیدیه، ...
  • مرعشی، سیدظهیرالدین بن سیدنصیر الدین، (۱۳۴۵)، تاریخ طبرستان و رویان ...
  • مسعودی، علی بن حسین، (۱۴۰۹)، مروج الذهب و معادن الجوهر، ...
  • معطوفی، اسدالله، (۱۳۹۶)، زیدیان علوی در طبرستان، دیلمستان، استرآباد و ...
  • مفرد، محمدعلی (۱۳۸۶)، ظهور و سقوط آل زیار، رسانش، تهران ...
  • مقحفی، ابراهیم احمد، (۱۹۸۵)، معجم المدن والقبائل الیمنیه، منشورات دارالحکمه، ...
  • منتجب الدین رازی، علی، (۱۴۰۴)، فهرست اسماء علماء الشیعه، به ...
  • مهرآبادی، میترا، (۱۳۸۱)، سرگذشت علویان طبرستان و آل زیار، موسسه ...
  • مولف مجهول، (۱۳۶۲)، حدود العالم المشرق من الی مغرب، به ...
  • مویدی، مجدالدین بن محمد حسنی، (۱۴۳۸)، التحف شرح الزلف، مکتبه ...
  • نویری، احمدبن عبدالوهاب، (بی تا)، نهایه الارب فی فنون الادب، ...
  • الواسعی، عبدالواسع بن یحیی، (۱۳۵۶)، تاریخ الیمن، مسمی فرجه الهموم ...
  • هارونی، ابوطالب یحیی بن حسین، (۱۳۸۷)، الافاده فی تاریخ الائمه ...
  • همدانی، حسین بن فیض الله، (۱۹۵۵)، الصلیحیون و حرکه الفاطمیه ...
  • یمانی، تاج الدین عبدالباقی بن عبد المجید، (۱۹۸۸)، بهجه الزمن ...
  • نمایش کامل مراجع