جایگاه مهارت های اجتماعی در برنامه درسی رسمی

معمولا مهارت های اجتماعی را به عنوان صفات شخصیتی عمومی در نظر نمی گیرند و آن ها را رفتارهای خاص موقعیتی و مجزایی می دانند که سن، جنس، وضعیت اجتماعی و تعامل با دیگران، بر آن ها تاثیر می گذارند. مهارت اجتماعی مجموعه رفتارهای آموخته شده ای است که فرد را قادر می سازد با دیگران رابطه اثربخش داشته و از واکنش های نامعقول اجتماعی خودداری کند. یادگیری این مهارت ها و ایجاد رابطه اثربخش با دیگران یکی از مهمترین دستاوردهای دوران کودکی است. متاسفانه همه کودکان موفق به فراگیری این مهارت ها نمی شوند. به همین دلیل، اغلب این کودکان با عکس العمل های منفی از سوی بزرگسالان و کودکان دیگر رو به رو می شوند. کودکانی که مهارت اجتماعی کافی کسب کرده اند در ایجاد رابطه با همسالان و یادگیری در محیط آموزشی موفق تر از کودکانی هستند که فاقد این مهارت هستند. پژوهش های مختلف موید تاثیر منفی نقص مهارت اجتماعی بر سلامت روانی کودک است. مهارت اجتماعی به کودک کمک می کند تا با دیگران رابطه اثربخش داشته باشد. در این پژوهش از روش تحلیل محتوا استفاده شده و برای بررسی روایی محتوایی و صوری، سیاهه ها در اختیار ۱۰ تن از اساتید علوم تربیتی و علوم اجتماعی قرار گرفت و پس از اخذ نظرات آنها تجدید نظرهایی به عمل آمد و فهرست نهایی آن تنظیم شد. همچنین پایایی ابزار پژوهش حاضر با استفاده از روش بازآزمایی ۷۸٪ براورد شد که نشان از بالا بودن ابزار پژوهش می باشد. مهمترین یافته های پژوهش عبارت بودند از اینکه در کتاب های تعلیمات اجتماعی یکسانی به مفاهیم مربوط به مهارتهای اجتماعی نشده است به شکلی که برخی مفاهیم بیشتر و برخی مفاهیم کمتر مورد توجه قرار گرفته اند. در مجموع ۲۹۰ واحد در زمینه مهارت های اجتماعی ثبت شده است که ۸۰ واحد مربوط به کتاب سال اول، ۱۰۰ واجد مربوط به سال دوم و ۱۱۰ واحد مربوط به کتاب سال سوم می باشد.

کلیدواژه ها:

مهارت های اجتماعی ، کتب تعلیمات اجتماعی ، تحلیل محتوا