بررسی اثربخشی هنرگبه بافی بر زندگی عشایر با تاکید بر گبه بافی در میان عشایر فارس

دست بافته های عشایر مجموعه ای از معدود دست ساخت های ایشان است که نشانگر باورها، اعتقادات، احساسات و فرهنگ های نسل به نسل آنان است. علائم و نقوش در گبه ها برگرفته از داستان های منقول و نجواهای موجود در طبیعت است. نقوش نقش بسته بر گبه به صورت خطوط ساده، زاویه دار و هندسی می باشد، که منعکس کننده ذهن بافنده است. از طریق نقوش به قدمت فرهنگی، تاریخ قومی و قلمرو ذوق می توان دست یافت. نقش مایه های گبه ی عشایر حاصل زندگی مردمی می باشد که همواره با طبیعت روزگار را گذرانده اند. تفسیر رنگ ها نزد عشایر معانی متواضعانه و محدودی دارند. گبه های مذکور در اصل نشان دهنده ی فرهنگ و باورهای قوم ذکر شده می باشند. این گبه ها در اصل هنرهای دست بافت خالصی هستند که نشان از قدمت فرهنگی و تاریخی آن مردم دارند. عوامل متعددی در شکل گیری نقوش و همچنین رنگ گبه تاثیر می گذارد، عواملی مانند ویژگیهای فنی بافت، جغرافیایی و طبیعت اطراف، تاریخ، اساطیر، فرهنگ و هنر عشایر ایران، نظام مدیریتی ایل، سطح سواد و آگاهی و همچنین میزان درآمد و معیشت افراد، را می توان نام برد. عوامل مذکور برگرفته از بافت مذهبی، اعتقادی، حقیقت زندگی، اسطوره ها، ساختار آداب و رسوم مردم آن منطقه می باشند. این امر در اصل نشان دهنده رابطه دوسویه عشایر با گبه است. به عبارت دیگر؛ گبه در زندگی عشایر از اهمیت و ویژگی های خاصی برخوردار می باشد و این جایگاه تا بدانجا که پیش می رود که زندگی عشایر را تا حد قابل توجهی وابسته به گبه نموده است. پژوهش حاضر به دنبال بررسی این رابطه دوسویه است که از روش پژوهشی کتابخانه ای برای نیل به این منظور بهره برده است.

کلیدواژه ها:

واژگان کلیدی : گبه ، عشایر ، دست بافته ها ، نقوش ، فرش .