بررسی تاثیر ابزار تامین مالی اسلامی صکوک بر رشد اقتصادی استان‎های ایران: رویکرد گشتاورهای تعمیم‎یافته

باتوجه به نقش برجسته نهادهای مالی در رشد اقتصادی، نظام مالی یکی از مهم‎ترین بخش‎های اقتصادی هر کشور به شمار می‎رود. اما باتوجه به اسلامی بودن نظام مالی ایران، توجه به دستورات اسلامی، به ویژه حرمت ربا ضروری است. بنابراین، جایگزین نمودن ابزار مالی متعارف با ابزارهای مالی اسلامی و در راس آنها صکوک، یکی از فرآیندهای ضروری کشورهای اسلامی ازجمله ایران است. باتوجه به اینکه ارزیابی نقش ابزارهای تامین مالی اسلامی در رشد اقتصادی کشورهای مبتنی بر اصول و قواعد اقتصاد اسلامی، ضروری است، و همچنین، براساس این واقعیت که صکوک، یکی از مهم‎ترین ابزارهای تامین مالی کشورهای اسلامی است، هدف مطالعه حاضر برآورد مدل رشد اقتصادی برای استان‎های کشور و بررسی اثرات ابزار تامین مالی اسلامی صکوک بر رشد اقتصادی در دوره زمانی ۱۳۸۷−۱۴۰۰ با به کارگیری روش داده‎های تابلویی گشتاورهای تعمیم‎یافته (GMM) است. نتایج این مطالعه نشان می‎دهد که انتشار صکوک تاثیر مثبت و معنا‎داری بر رشد اقتصادی استان‎ها دارد. افزون براین سرمایه‎گذاری، آموزش، نرخ تورم، و باز بودن تجاری تاثیر مثبت و معنا‎دار و نرخ بیکاری، نابرابری اقتصادی، و مرگ ومیر تاثیر منفی و معنا‎داری بر رشد اقتصادی استان‎ها داشته‎اند. بنابراین، پیشنهاد می‎شود که سیاست‎گذاران و برنامه‎ریزان اقدام به افزایش انتشار ابزار مالی اسلامی، اتخاذ سیاست‎های توزیع مجدد، توجه بیشتر و افزایش بودجه درزمینه آموزش و بهداشت، و بهبود روابط سیاسی و تجاری با دیگر کشورها نمایند.

کلیدواژه ها:

ابزار تامین مالی اسلامی ، اقتصاد ایران ، رویکرد گشتاورهای تعمیم‎یافته ، صکوک ، مدل رشد