کلاهبرداری در جرایم رایانه ای در حقوق ایران

با پیشرفت تکنولوژی، راه های ارتکاب جرائم علیه تمامیت جسمانی چون قتل و سایر صدمات بدنی و صدمات معنوی مانند افتراء و نشر اکاذیب و جرائم بر ضد اموال و مالکیت مانند تخریب و کلاهبرداری و سرقت و جرائم بر ضدامنیت و آسایش عمومی از قبیل تروریسم و جعل، بسیار فنی تر و ظریف تر شده است و پیشگیری از بروز آنها یا کشف جرم و تعقیب و محاکمه و اعمال حکم محکومیت، به تدریج با دشواری های بیشتری مواجه می گردد. در صورتی که تحصیل مال غیر با استفاده از روش متقلبانه توسط کامپیوتر انجام شود به حکم قانون می تواند از جرائم در حکم کلاهبرداری تلقی شود، زیرا زیان دیده اصولا، اموال خود را به کلاهبردار تسلیم نمی کند، بلکه در بیشتر موارد از حساب او، سوءاستفاده به عمل آمده و بدهکار می شود و یا از حساب مربوط به نحو متقلبانه و برخلاف رضایت و اطلاع ذینفع برداشت می شود. در کلاهبرداری، عملیات متقلبانه باید قبل از تحصیل مال بوده و علت غایی و انحصاری تحصیل مال دیگری باشد، بطوری که قربانی کلاهبرداری، تحت تاثیر عملیات متقلبانه، مال خود را به کلاهبردار شخصا تسلیم نموده باشد. عنصر مادی جرم کلاهبرداری مهمترین و پیچیده ترین رکن محسوب می شود که عبارت است از رفتار مرتکب که باید به شکل فعل مثبت باشد. ترک فعل نمی تواند هیچ گاه عنصر مادی جرم کلاهبرداری را تشکیل دهد.د ر تحقق جرم کلاهبرداری رایانه ای باید فعل مرتکب همراه با به کاربردن وسایل متقلبانه باشد. اغفال و فریب قربانی جرم وجه مشخصه جرم کلاهبرداری از سایر جرایم علیه اموال است. مال موضوع جرم کلاهبرداری رایانه ای باید متعلق به غیر باشد. جرم کلاهبرداری از زمره جرایم مقید به نتیجه است صرف توسل به وسایل متقلبانه و حتی اغفال قربانب بدون اینکه منجر به بردن مال شود برای تحقق جرم کافی نیست. عنصر روانی از دو جزء سوء نیت عام و سوء نیت خاص تشکیل می شود. عنصر قانونی جرم کلاهبرداری ماده ۶۷قانون تجارت الکترونیک می باشد.

کلیدواژه ها:

کلاهبرداری ، جرایم رایانه ای ، مجازات ، اینترنت.