تاثیر متغیرهای اجتماعی و فردی بر میزان کیفرگرایی افکار عمومی (مطالعه میدانی در سه شهر تهران، مشهد و قم)

تمایل افکار عمومی به کیفر بزهکاران، به ویژه کیفرهای شدید، پدیده­ای پیچیده و موثر بر سیاست گذاری های کلان می باشد که از عوامل متعددی ناشی می شود. میزان و عوامل این پدیده در هر شهر یا حتی منطقه­ای متفاوت و در همه افراد یکسان نیست و به تعاملات پیچیده میان عوامل مختلف تاثیرگذار بر آن­ها بستگی دارد. هدف این نوشتار بررسی تاثیر چهار متغیر  اجتماعی و فردی، یعنی تاثیر آگاهی نسبت به جرایم مورد بحث در این مقاله و آثار زیانبار آن­ها، تاثیر جنس، تاثیر باورهای مذهبی بسته به نوع شهر و تحصیلات در سه شهر تهران، مشهد و قم بر میزان تمایل افکار عمومی به کیفرگرایی در سه جرم تجاوز به عنف، اختلاس و تاسیس یا عضویت در شرکت­های هرمی است. پژوهش حاضر، در سال ۱۳۹۳ با استفاده از روش پیمایشی انجام شد. جامعه پژوهش شامل کلیه افراد ۱۸ سال به بالا در سه شهر تهران، مشهد و قم بودند که ۱۸۰ نفر از آن­ها با استفاده از روش نمونه­گیری در دسترس به­عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. برای توصیف داده­ها از روش آمار توصیفی میانگین و برای آزمون سوالات از آزمون همبستگی خی­دو استفاده شد. یافته­های پژوهش نشان داد بین متغیرهای آگاهی و جنسیت با میزان تمایل به کیفرگرایی رابطه معنادار وجود ندارد. متغیر سطح تحصیلات هم تنها در مورد جرم تجاوز به عنف، وجود یک رابطه معنادار با میزان کیفرگرایی را به اثبات رساند. در خصوص متغیر شهر و تاثیر آن بر میزان تمایل به کیفرگرایی نیز، تنها در جرم تجاوز به عنف رابطه معنادار به دست آمد. یافته­های پژوهش حاضر، اهمیت استفاده از نیروهای متخصص در امر کیفرشناسی هنگام قانون گذاری و وضع مجازات برای جرایم مختلف و همچنین ضرورت آگاه نمودن افکار عمومی در مورد ماهیت و آثار واقعی و اجتماعی جرایم مختلف و کیفر آن­ها را مورد تاکید قرار می­دهد.

کلیدواژه ها:

public opinion ، punitiveness ، Individual and social variables ، Knowledge ، sex ، city ، Education