اثر هورمون ملاتونین بر متابولیت های ثانویه و مسیرهای بیوسنتزی در گیاه بادرنجبویه

گیاه بادرنجبویه یکی از گیاهان با مصارف دارویی می باشد. این گیاه به دلیل فراوانی و تنوع بالای متابولیت های ثانویه از ارزش بالایی برخوردار می باشد. ملاتونین به عنوان یک هورمون رشد به طور غیر مستقیم با افزایش میزان رشد و به شکل مستقیم با القا سنتز متابولیت های ثانویه و مسیرهای بیوسنتز آنها موجب تجمع متابولیت های ثانویه مانند فنل ها، فلاونوئیدها و آنتوسیانین ها این ترکیبات گردد. به جهت مطالعه بررسی اثر هورمون ملاتونین بر محتوای متابولیت های ثانویه و مسیر بیوسنتز آن، این آزمایش در غلظت های ۰، ۱,۰، ۱، ۱۰، ۱۰۰ و ۵۰۰ میکرو مولار ملاتونین در شرایط کشت بافت انجام گرفت . پس از چهار هفته رشد گیاهچه ها به منظور بررسی و اندازهگیری پارامترها از شیشه خارج شدند. نتایج نشان داد با افزایش غلظت ملاتونین وزن تر و خشک گیاه در همه غلظت های ملاتونین به استثنای غلظت ۵۰۰ میکرومولار افزایش معنی داری را نشان داد. ولی غلظت ۵۰۰ میکرومولار ملاتونین شاخص رشدی وزن گیاه را نسبت به نمونه شاهد کاهش داد. همچنین مقدار متابولیت های ثانویه و همچنین آنزیم های بیوسنتزی با افزایش میزان ملاتونین به تدریج افزایش یافت و بالاترین میزان در غلظت ۵۰۰ میکرومولار مشاهده شد. بر اساس نتایج می توان پیشنهاد کرد ملاتونین در غلظت های بهینه موجب افزایش و در غلظت های سمی موجب کاهش رشد گیاه می گردد. همچنین ملاتونین می تواند به دلیل نقش القایی خود موجب تنظیم و بیان آنزیم ها و ژنهای دخیل و در نهایت تجمع متابولیت های ثانویه را بهبود بخشد.

کلیدواژه ها:

متابولیت ثانویه ، ملاتونین ، کشت در شیشه ، شاخص های رشدی