ارزیابی عوامل موثر بر کاهش محرومیت اجتماعی در میان ساکنان سکونتگاه های غیررسمی شهر مشهد (مورد پژوهی: محله گلشهر)

امروزه یکی از مهمترین چالش های فضایی- کالبدی شهرها، گسترش سکونتگاه های غیررسمی است. مبتنی بر تحلیل محتوای پژوهش های گوناگون، ساکنان سکونتگاه های غیررسمی با مشکلات عدیده ای مواجه هستند؛ اما در این بین، یکی از مهمترین چالش های این ساکنان، احساس محرومیت و طردشدگی اجتماعی است. مسئله ای که در عمل منجر به افزایش شکاف اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و همچنین نارضایتی ساکنان اینگونه سکونتگاه ها در سطح شهرها شده است. پژوهش حاضر در راستای ارزیابی عوامل موثر بر کاهش محرومیت اجتماعی در میان ساکنان محله گلشهر شهر مشهد انجام گرفته است. در این پژوهش، مبتنی بر تحلیل محتوای کیفی، به تدوینعوامل موثر بر کاهش محرومیت اجتماعی در سطح محله گلشهر شهر مشهد اقدام و در ادامه با مراجعه به ۴۰ نفر از متخصصان و نخبگان مرتبط با موضوع این پژوهش، با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی به اولویت بندی این عوامل پرداخته شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که برآوردن نیازها و دسترسی به امکانات و خدمات لازم، به رسمیت شناختن حق امنیت تصرف و سکونت، ارتقای آگاهی، دانش و سطح سواد، آموزش و مهارت آموزی شغلی، درگیرسازی و مشارکت خواهی اجتماعی، توسعه زیرساخت های زیربنایی و روبنایی لازم، به گشت پاکیزگی محیطی و شبکه سازی و گسترش شبکه های روابط اجتماعی ازجمله عوامل موثر بر کاهش محرومیت اجتماعی در میان ساکنان محله گلشهر شهر مشهد محسوب می شوند و همچنین از دید متخصصان، به رسمیت شناختن حق امنیت تصرف و سکونت (با امتیاز ۲۵۸ / ۰)، درگیرسازی و مشارکت خواهی اجتماعی (با امتیاز ۲۱۹ / ۰) و توسعه زیرساخت های زیربنایی و روبنایی لازم (با امتیاز ۱۵۰ / ۰ ) به ترتیب در جایگاه های اول تا سوم از حیث تاثیرگذاری بیشتر قرار دارند.

کلیدواژه ها:

فقر شهری ، محرومیت اجتماعی ، سکونتگاه های غیررسمی ، محله گلشهر شهر مشهد