اقدامات صورت گرفته جهت عبور ایمن تونل مکانیزه از زیر پل راه آهنهمزمان با عبور قطار (پروژه خط A مترو قم)

به منظور کاهش ترافیک باید زمینه های بکارگیری وسائط نقلیه عمومی را با ایجاد مسیرهای اختصاصی و وسائط ایمن و در دسترس که قابلیت عبور از مراکز اصلی و تجاری شهر را داشته باشند افزایش داد. از جمله روش های ایجاد مسیرهای تردد جدید ایجاد تونل های شهری جهت تردد وسایل نقلیه و بخصوص مترو می باشد. اجرای یک طرح تونلی در مناطق شهری با موانع زیادی همراه است. اجرایفضاهای زیرزمینی و همچنین نیاز روزافزون به حفر تونل در محیط های شهری در جهت کاهش مشکلات ترافیکی با توجه به افزایشسکونت در این مناطق و لزوم مدیریت ترافیک شهری و همچنین توسعه شبکه های تاسیساتی رو به افزایش است. شهر بزرگی مانند کلانشهر قم نیز از این قاعده مستثنی نمی باشد. در این راه استفاده از روش های حفاری ایمن برای جلوگیری از نشست های سطحی و همچنین جلوگیری از آسیب به تاسیسات سطحی و زیر سطحی حائز اهمیت می باشد. سرعت بالای حفاری، ایمن بودن و همچنینکاهش هزینه ها در تونل سازی مکانیزه استفاده از روش هایی مانند Slurry و EPB را جایگزین تونل سازی سنتی در محیط های شهریکرده است. ارزیابی اندرکنش بین فضای زیرزمینی جدید و سازه های سطحی موجود و ارائه راه کارهای مناسب یکی از مهمترینموضوعات تونل سازی در نواحی شهری است که توجه به آن از اهمیت زیادی برخوردار است. زمانی که تونل در نزدیکی سازه هایسطحی در حال اجرا می باشد، ضروری است قبل از رسیدن تونل به معارض موجود اقدامات پیشگیرانه و ضروری جهت عبور ایمن از محدوده سازه سطحی صورت گیرد. در پروژه تونل مترو قم با توجه به عبور تونل مکانیزه از زیر زیرگذر راه آهن برون شهری و عبور و مرور قطار از مسیر ریلی بالای تونل در حال حفاری، اقدامات اجرایی خاصی جهت ایمنی و پایداری تونل و عدم تاثیر اجرای تونل برپل راه آهن فعال با روباره کم صورت گرفته که در این مقاله به آن پرداخته خواهد شد. با مشخص شدن مسیر حرکتی TBM و شناسایی دقیق سازه و عمق پل راه آهن، اقدامات دقیق کنترلی و اصلاحی و اجرایی در مراحل مختلف حفاری تونل با توجه به حرکت قطار از روی ریل، صورت گرفت که در نهایت منجر به عبور ایمن و با کم ترین میزان نشست سطحی در آن محدوده گردید. اقدامات صورت گرفته در سه بخش: قبل از رسیدن تونل به محدوده پل راه آهن، در حین حفاری تونل از محدوده موردنظر و پس از عبور حفاری تونل از محدوده موردنظر دسته بندی گردید

کلیدواژه ها:

پل راه آهن ، عبور ایمن ، TBM ، تونل مکانیزه ، متروی قم