سیویلیکا را در شبکه های اجتماعی دنبال نمایید.

توصیف و تحلیل لذت و شاخصه های آن بر مبنای تعریف ابن سینا در اشارات و تنبیهات

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 95

فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_APMN-27-70_008

تاریخ نمایه سازی: 29 خرداد 1403

چکیده مقاله توصیف و تحلیل لذت و شاخصه های آن بر مبنای تعریف ابن سینا در اشارات و تنبیهات

اندیشمندان بسیاری برای تبیین معنای لذت والم، تعاریف گوناگونی بیان کرده اند. در تحقیق حاضر با روش تحلیلی و مقایسه ای بررسی می شود که از میان مشهورترین این تعاریف در تاریخ فلسفه اسلامی، کدام تعریف، اتقان و جامعیت و مانعیت بیشتری دارد. بنابر دیدگاه برگزیده، تعریف ابن سینا در کتاب اشارات و تنبیهات، نسبت به سایر تعاریف، دقت و جامعیت و مانعیت بیشتری دارد. البته این تعریف بر مقدمات حصول لذت تمرکز دارد و لذت را مصداقی از ادراک حضوری و نیل معرفی می کند؛ اما بنابر دیدگاه برگزیده در این مقاله، لذت، کیف نفسانی متمایز از ادراک و علم حضوری است؛ به بیان دقیق تر، لذت عبارت است از انبساط، بهجت و سروری که در نتیجه ادراک و وصول به آن چیزی حاصل می­ شود که نزد شخص مدرک، ملائم و کمال است. این ادراک و وصول باید در شرایطی محقق شود که امر مضاد و مزاحمی برای حصول لذت وجود نداشته باشد. بنابر قیودی که در تعریف مذکور بیان شده، لذت، کیفی نفسانی، متمایز از ادراک، اختیاری، نسبی و برخاسته از نیازهای انسان است. در صورتی شخص به لذت دست می یابد که قدرت درک امر ایجادکننده لذت را داشته باشد و آن را برای خود خیروکمال ببیند. ابن­ سینا، لذت عقلانی را برترین لذت می­داند. ازنظر او، میان مراتب گوناگون لذت های نفسانی می تواند تزاحم وجود داشته باشد و برای رفع این تزاحم باید نظام اولویت بندی منطقی و جامعی ارائه شود.

کلیدواژه های توصیف و تحلیل لذت و شاخصه های آن بر مبنای تعریف ابن سینا در اشارات و تنبیهات:

نویسندگان مقاله توصیف و تحلیل لذت و شاخصه های آن بر مبنای تعریف ابن سینا در اشارات و تنبیهات

محمد آزادی

دکتری فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران .

علیرضا اعرافی

استاد دروس خارج حوزه های علمیه، قم، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
ابن سینا، حسین بن عبدالله (۱۳۷۵). الاشارات والتنبیهات. قم: نهج ...
ابن سینا، حسین بن عبدالله (۱۳۸۲). الاضحویه فی المعاد. تهران: ...
ابن سینا، حسین بن عبدالله (۱۹۵۳ م). رسائل ابن سینا. ...
ارسطو (۱۳۷۸). اخلاق نیکوماخوس (محمدحسن لطفی، مترجم). تهران: طرح نو ...
بکر، لارنس سی. (۱۳۷۸). تاریخ فلسفه اخلاق غرب (گروه مترجمان). ...
پالمر، مایکل (۱۳۸۵). مسائل اخلاقی (علیرضا آل بویه، مترجم). قم: ...
ترابی، نفیسه؛ و جوادی، محسن (زمستان ۱۳۹۱). چیستی لذت ازمنظر ...
جعفری تبریزی، محمدتقی (۱۳۸۹). پیام خرد. تهران: موسسه تدوین و ...
حائری، کاظم (۱۳۸۵). تزکیه النفس. قم: دار البشیر ...
خادمی، عین­الله (بهار و تابستان ۱۳۸۹). جستاری درباره چیستی لذت ...
دغیم، سمیح (۲۰۰۱ م). فرهنگ­نامه فلسفی. بیروت: مکتبه لبنان ناشرون ...
رستمی جاهد، فاطمه؛ و پاشایی، محمدجواد (پاییز و زمستان ۱۴۰۱ ...
سبزواری، هادی بن مهدی (۱۳۸۳). اسرار الحکم. قم: مطبوعات دینی ...
سبزواری، هادی بن مهدی (۱۳۶۰). التعلیقات علی الشواهد الربوبیه. مشهد: ...
سلیمانی، فاطمه (۱۳۸۹). لذت والم از نگاه ابن سینا. حکمت ...
سهروردی، یحیی بن حبش (۱۳۷۳). حکمه الاشراق. تهران: موسسه مطالعات ...
شجاعی باغینی، حوریه؛ و خادمی، عین­الله (زمستان ۱۳۹۹). بررسی چیستی ...
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (۱۹۸۱ م). الحکمه المتعالیه فی ...
فخر رازی، محمد بن عمر (۱۹۸۶ م). الاربعین فی اصول ...
فخر رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰ ق). التفسیر الکبیر (مفاتیح ...
فخر رازی، محمد بن عمر (۱۳۸۴). شرح الاشارات والتنبیهات. تهران: ...
فخر رازی، محمد بن عمر (۱۴۱۱ ق). المباحث المشرقیه فی ...
مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی (۱۴۰۳ ق). بحار الانوار. بیروت: دار ...
مصباح، محمدتقی (۱۳۹۴). نقد و بررسی مکاتب اخلاقی. قم: موسسه ...
نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد (۱۳۷۵). شرح الاشارات والتنبیهات. قم: ...
Mill, John Stuart (۲۰۰۱). Utilitarianism. Kitchener: Batoche Books ...
Moore, G. E. (۲۰۰۵). Ethics: And the Nature of Moral ...
نمایش کامل مراجع