حوزه و تهذیب و تربیت

تهذیب و تربیت ،اصل ماهیت حوزه است. با اشاره به آیه " و یزکیهم و یعلمهم الکتاب و الحکمه " فرق اساسی حوزه با دانشگاه این است ،که حوزه در کنار تعلیم به مسیله تهذیب و تزکیه ،که همان ادامه خط رسالت و نبوت است ،می پردازد .در فرهنگ و معارف اسلامی ،تهذیب و تزکیه نفس از منزلت و جایگاه بس رفیع برخوردار است .به فرموده حضرت امام خمینی (ره ) :همان طور که علم فقه و اصول به مدرس نیاز دارد ،علم اخلاق هم بدون مربی نمی شود .اگر حوزه ها از داشتن مربی اخلاق و جلسات پند و اندرز خالی باشند محکوم به فنا خواهند بود.حوزه های علمیه هم زمان با فرا گرفتن مسایل علمی ،به تعلیم و تعلم مسایل اخلاقی و علوم معنوی نیازمند است . مقاله حاضر با استناد به نظر برخی از فلاسفه مسلمان ،فعالان هدایت جامعه و صاحب نظران حوزه روان شناسی و تعلیم و تربیت مبنی بر اینکه ریشه بسیاری از مشکلات انحرافات و فجایع موجود در جامعه را باید در عدم توجه به نفس و تهذیب و تزکیه ی آن جستجو کرد ،با هدف بررسی تهذیب و تزکیه نفس و تبیین راه های حصول آن با اتخاذ روش تحلیلی – استنباطی به رشته تحریر در آمده است . این مقاله ضمن آنکه گویای تقدم آگاهی از عیوب خود به عنوان یک شناخت جزیی بر تهذیب نفس است ،حاکی از آن است که تهذیب و تزکیه نفس از دو جهت ضرورت دارد ،نخست نقشی که تهذیب و تزکیه در تامین سعادت اخروی دارد و دیگری تاثیر مثبت آن از لحاظ تربیتی است .در مدارس و حوزه های ما بحمد الله طلبه های خوب ،خوش فکر ،متین ،مومن زیاد است و وقتی ما حوزه های علمیه را با دیگر مراکز آموزشی و فرهنگی مقایسه می کنیم انصافا قابل قیاس نیستند ،البته ما مدعی نیستیم که صدرصد مطلوب است، زیرا در حوزه ها هر چه به مسایل اخلاقی و معنوی ارزش داده شود باز هم کم است .

کلیدواژه ها:

نفس ، تهذیب ، تزکیه ، حوزه ، تربیت