بررسی و طراحی شاخص های مناسب مدارس مبتنی بر پژوهش

در سند تحول بنیادین از مدرسه به عنوان: ” کانون تعلیم و تربیت رسمی عمومی و محل کسب تجربه های تربیتی ” نامبرده می شود؛ که ازجمله وظایف آن ”آینده پژوهی و پایش تحولات موثر بر تعلیم و تربیت ”است . مدارس پژوهش محور مدارسی هستند که در آنها معلم تنها انتقال دهنده ی اطلاعات نیست ، بلکه نگاه گستردهتری دارد و در ضمن تعامل با دانش آموزان و فرایند یاددهی -یادگیری ، سعی در شناسایی نقاط ضعف و قوت محیط آموزشی دارد. نقاط قوت را قوی تر کرده و سعی در پیدا کردن شیوههای اثربخش برای یادگیری بهتر و موثرتر دارد و دربارهی نقاط ضعف محیط آموزشی و اشکالات آن، در جهت حل مشکلات قدم برمی دارد. یک معلم فکور، همواره سعی دارد که مشکلات کلاس را پیداکرده و از طریق اقدام پژوهی ، سعی در حل مشکلات می نماید. معلمان در این رویکرد نقش کاملا متفاوتی از نقش سنتی شان به عهده دارند. آنها گنجینه معلومات محسوب نمی شوند بلکه تسهیل کنندگانی هستند که کلاس را به محلی برای رشد همه جانبه دانش آموزان به ویژه در جهت تقویت قوای تفکر، حل مسئله ، نحوه رویارویی با مسائل واقعی زندگی و یافتن راهحل هایی برای غلبه بر آنها تبدیل می کنند. این گونه معلمان به مهارتهای حرفه ای لازم در زمینه پژوهش مجهزند و نه تنها به دانش آموزان خود بلکه به سایر معلمان نیز در زمینه توسعه و تعمیق رویکرد پژوهش محور یاری می رسانند با توجه به اینکه »رویکرد پژوهش محوری « در مدارس به عنوان یکی از اهداف اساسی تعلیم و تربیت در دورههای مختلف تحصیلی برگزیده شده و در اسنادی چون سند تحول بنیادین و سند برنامه درسی ملی مورد تاکید قرارگرفته است . برای استفاده از این ظرفیت های قانونی و عملیاتی نمودن آنها باید به دنبال ایجاد بستری مناسب بود؛ بستری که در آن این مطلوبها زمینه بروز و ظهور یابند. باوجود تصریح بر اهمیت و نقش پژوهش در اسناد رسمی آموزشوپرورش، به موضوع مدرسه پژوهش محور و مولفه های اثرگذار بر ایجاد آن، توجه نشده و پژوهش موثری هم در این زمینه در ایران انجامنشدهاست . با توجه به مطالب گفته شده پژوهشگر به دنبال پاسخگویی به این سوال است که مولفه های الگو و شاخص های مدرسه پژوهش محور کدام است ؟

کلیدواژه ها:

آموزش و پرورش ، پژوهش محور ، مدرسه ، مدرسه الگو