اولویت بندی زیرحوضه ها به منظور اقدامات حفاظت آب و خاک با استفاده از آنالیز مورفومتری و تحلیل عاملی در حوزه آبخیز قصرفیروزه، استان تهران

اولویت بندی زیرحوضه ها و شناسایی خصوصیات مورفومتریک برای شناسایی رفتار هیدرولوژیکی حوزه های آبخیز اهمیت بالایی دارند. در این پژوهش اولویت بندی زیرحوزه های آبخیز قصرفیروزه استان تهران بر اساس روش آنالیز پارامترهای مورفومتریک و تحلیل عاملی صورت گرفت. رتبه بندی زیرحوضه ها با انتخاب پنج زیرحوضه منطقه مطالعاتی و بر اساس پنج پارامتر شکلی مورفومتری از جمله مساحت، ضریب فرم، ضریب فشردگی، ضریب گردی، ضریب کشیدگی و سه پارامتر خطی مورفومتری از جمله نسبت ناهمواری، تراکم زهکشی، نسبت انشعاب انجام گرفت. لایه های رقومی هر یک از زیرحوضه ها با استفاده از مدل رقومی ارتفاع منطقه در محیط نرم افزار ArcGIS ۱۰.۲ تهیه شد و تحلیل عاملی نیز در محیط نرم افزار SPSS انجام گرفت. بر اساس نتایج حاصله با استفاده از شاخص های مورفومتری زیرحوضه پنج در طبقه بحرانی و زیرحوضه چهار در طبقه متوسط قرار گرفته است. هم چنین پس از تعیین فاکتورهای مهم و تاثیرگذار به روش تحلیل عاملی رتبه بندی صورت گرفته نشان دهنده قرارگیری زیرحوضه چهار در طبقه بحرانی و زیرحوضه شماره سه و پنج در طبقه متوسط بود. مطابق طبقه بندی صورت گرفته به دو روش موجود دو زیرحوضه چهار و پنج به علت قرارگیری در وضعیتی روبه بحرانی در روش های رتبه بندی، به اقدامات فوری برنامه های حفاظتی در بهبود وضعیت موجود نیاز دارند.

کلیدواژه ها:

پارامترهای خطی و شکلی ، تحلیل عاملی ، قصرفیروزه ، مورفومتری