بررسی اثربخشی خاکستر لجن فاضلاب در کنترل واکنش قلیایی-سیلیسی و اثر هم افزایی آن با پوزولان های طبیعی

لجن فاضلاب یکی از محصولات فرعی فرآیند تصفیه فاضلاب بوده که به دلیل وجود آلاینده های زیاد در آن و حجم تولید بسیار بالا، باید به روشی مناسب مدیریت شود. یکی از این روش ها، سوزاندن آن است. در دهه های اخیر تحقیقات بسیاری بر روی استفاده از خاکستر لجن فاضلاب در بتن به عنوان ماده جایگزین سیمان یا ریزدانه صورت گرفته است. از سویی دیگر، یکی از پدیده هایی که باعث بروز خرابی در بتن می شود، واکنش قلیایی-سیلیسی است. یکی از راه های کنترل این واکنش، استفاده از مواد مکمل سیمانی بوده که با مصرف قلیای خمیر سیمان، از تشکیل ژل قلیایی-سیلیسی و ایجاد انبساط جلوگیری می کند. به سبب عملکرد خاکستر لجن فاضلاب به عنوان یک ماده جایگزین سیمان در پژوهش های پیشین، احتمال دارد که این ماده بتواند با کاهش میزان قلیاییت، در کنترل این پدیده موثر باشد. این در حالی است که تا به امروز تحقیقات شایانی در این زمینه به عمل نیامده است. در این پژوهش به منظور بررسی این تاثیر، از خاکستر لجن فاضلاب به عنوان یک ماده جایگزین سیمان در درصد های ۱۰، ۳۰ و ۵۰ به جهت کنترل واکنش قلیایی-سیلیسی استفاده شد. همچنین اثر دو پوزولان طبیعی تراس و پومیس بر بهبود خواص کنترلی خاکستر لجن فاضلاب سنجیده شد. نتایج نشان داد که تنها در ملات های حاوی ۵۰ درصد خاکستر، انبساط ناشی از این واکنش کنترل گردید.این در حالی است که با افزودن پوزولان های طبیعی تراس و پومیس با درصد های ۵ و ۱۰، خواص خاکستر لجن فاضلاب در کنترل واکنش قلیایی-سیلیسی در درصدهای زیر ۳۰، بهبود چشمگیری یافت.

کلیدواژه ها:

واکنش قلیایی-سیلیسی ، خاکستر لجن فاضلاب ، پوزولان ، دوام