سیاست خارجی دولت سیزدهم در قبال منطقه خلیج فارس: تداوم یا تغییر؟

ایران و کشورهای حوزه خلیج فارس اکنون پس از سالها تنش و بحران، فضای جدیدی مبتنی بر بهبود روابط را در دولت رئیسی تجربه می کنند. هدف پژوهش حاضر بررسی سیاست خارجی دولت رئیسی در قبال کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس است . بر همین اساس سوال اصلی بر این مبنا قرار دارد که دیپلماسی دولت سیزدهم در قبال کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس دستخوش چه تحول راهبردی شده است ؟ فرضیه پژوهش این گونه مفصل بندی شده است که راهبرد کلان دیپلماسی دولت سیزدهم در قبال کشورهای شورای همکاری خلیج فارس نسبت به دولت های گذشته از پایداری و ثبات برخودار بوده است . یافته ها بیانگرآن است که متغیرهای پایدار ژئوپلیتیکی ، ژئواستراتژیکی ، ژئوکالچر و ژئواکونومیک توسعه مناسبات با کشورهای همسایه را به امری اجتنابناپذیر در سیاست خارجی ایران مبدل ساخته است . در حقیقت منافع ملی ایران در زمینه های سیاسی ، اقتصادی و امنیتی با کشورهای منطقه خلیج فارس پیوند خورده است . به همین دلیل این منطقه همواره از اهمیت ویژهای در سیاست خارجی ایران برخودار بوده است . اما به لحاظ تاکتیکی تحول درونزا در سیاست خارجی دولت سیزدهم و متعاقب آن حاکمیت رویکرد سیاست همسایگی ، سبب شده تا دستگاه دیپلماسی اهتمام ویژهای به منطقه گرایی و گسترش مناسبات با همسایگان جنوبی کشور داشته باشد. بر همین مبنا، سیاست همسایگی به اصل مهم دستگاه دیپلماسی دولت سیزدهم مبدل گشت و به این ترتیب شاهد تغییر فضا در روابط متقابل تهران و اعضای شورای همکاری خلیج فارس بودهایم . با این حال، باید تاکید داشت فشارها و الزامات ساختاری و تغییر فضای منطقه ای و بین المللی نقش مهمی تری در کامیابی دولت سیزدهم در بهبود و توسعه مناسبات با کشورهای عرب منطقه داشته است . روش پژوهش تحلیلی - تبیینی بوده و دادهها از منابع کتابخانه ای و اینترنتی جمع آوری شده است . برای تبیین موضوع پژوهش نیز از نظریه واقع گرایی نئوکلاسیک استفاده شده است .

کلیدواژه ها:

ج.ا.ایران ، سیاست خارجی ، دولت سیزدهم ، منطقه خلیج فارس.