بررسی چالش های فقهی و حقوقی مسئله ی مرگ خودخواسته (اتانازی)

دنیای امروز، جهان رشد و تکامل است. علم پزشکی و روانشناسی و دیگر امکانات رفاهی و بهداشتی و شرایط زندگی، سن زندگی انسان را افزایش داده، به شکلی که در بعضی کشورها با انبوه جمعیت سالمندان مواجه هستیم. با این وجود گاه نوع خاصی از بیماری لاعلاج به شکلی دشوار و آزاردهنده انسان را درگیر کرده و راه درمانی برای آن وجود ندارد. انسان های معاصر با توجه به آگاهی و کیفیت زندگی شان، به دنبال شادی، تفریح، سلامتی و اهداف فوق العاده ای هستند که گاهی در صورت نرسیدن به خواسته ها و احساس رضایت شان در ادامه ی حیات، از ادامه دادن زندگی مشقت آمیزشان ناامید شده و تصمیم به مرگی خوش می گیرند. در واقع قتل از روی ترحم تبدیل به یکی از موضوعات بااهمیت حقوقی، اجتماعی، پزشکی، و فلسفی در جهان شده است که حتی اگر نیازی به استفاده از آن نداشته باشیم، ولی لازم است که درباره اش اطلاعات و تعریفی بلد باشیم.ایده های متفاوتی درباره ی مرگ خودخواسته در زمینه ی اخلاق وجود دارد. موضوعاتی که پیرامون اتانازی بیان می شود، مربوط به ارزش های انسانی است. بعضی افراد معنقدند که حیات، حد اعلای خوبی است و دیگر نیکی ها در سرشت انسان و طبیعت با وجود حیات و زندگی مفهوم پیدا می کند. بدون زندگی و حیات، هیچ ارزش یا نیکی وجود ندارد و زنده بودن، شرط اصلی برای تحقق بخشیدن به خوبی ها ارزش هاست.اخلاق در لغت، جمع خلق است و خلق، ملکه ای را گویند که مقتضی سهولت صدور فعل، بدون تفکر و تامل است. علم اخلاق علمی است که در آن، از تهذیب نفس و چگونگی رابطه افراد خانواده با یکدیگر و با جامعه بحث می شود.علم اخلاق، وسیله ای است برای معرفت و شناخت حدود اعتدال قوای انسانی و چگونگی استقرار آن در باطن و درون آدمی. راه علمی و معرفتی اش، اذعان و ایمان بدان هاست و طریقه عملی آن، تکرار آنهاست تا در نفس رسوخ نماید.موضوع مرگ خودخواسته، در بعضی از کشورها امری قانونی و مجاز است که با شرایطی خاص پذیرفته می شود. قتل از روی ترحم در آینده یکی از مسائل مهم بشری در جهان خواهد بود. از لحاظ فقهی، اسلام با خودکشی یا قتل به هر شکلی (مباشرت، معاونت، تسبیب) از نظر تکلیفی مخالف است و آن را فعلی حرام و ممنوع می داند.

کلیدواژه ها:

اتانازی ، مرگ خودخواسته ، قتل ترحم آمیز ، اتانازی فعال ، اتانازی غیرفعال