بررسی رفتارجریان با استفاده از مدل ارزیابی آب و خاک (SWAT) (منطقه مورد مطالعه : حوزه آبخیز ماسوله )

در این مطالعه با در نظرگرفتن یک دوره زمانی ۱۸ ساله در حوزه آبخیز ماسوله با استفاده از مدل SWAT تحت بررسی عملکرد حوزه آبخیز و حمایت از مدیریت منابع آب از رویکرد عددی نوآورانه استفاده شد. ابزار ارزیابی خاک و آب (SWAT) یک مدل هیدرولوژیکی نیمه توزیع شده است که برای شبیه سازی جریان و انتقال آلایندههای آب، در میان سایر کاربردها، در حوضه ها از جمله سناریوهای مدیریتی رواناب حوزه آبخیز استفاده شده است . از این رو در این تحقیق بررسی رفتار جریان حوزه تحت سناریو مدیریتی رواناب حوزه آبخیز ماسوله بررسی و هم چنین با بررسی ارتباط پارامترهای جریان با سیمای سرزمین امکانات بالقوه استفاده از سنجه های سیمای سرزمین در مدیریت رواناب حوزه آبخیز را مورد توجه قرار گرفت . نتایج شبیه سازی در جهت برآورد دبی جریان مدل SWAT با استفاده از الگوریتم SUFI۲ در محیط SWAT CUP با در نظر گرفتن شاخص های ارزیابی R۲ و NSE برای ایستگاه های هیدرومتری کمادول، چومثقال نشان از قابلیت شبیه سازی خوب مدل در برآورد جریان با مقدار رنج شاخص ارزیابی به ترتیب برای کمادول ۸۲,۰ و ۷۴,۰ ، همچنین چومقال ۸۱,۰ و ۷۸,۰ را دارد. پس از بررسی و قابلیت مدل حال نوبت به بررسی سیمای سرزمین تحت تاثیر آن بر میزان جریان گشت که از این رو میزان رواناب در طول سری زمانی بررسی گردید که یکی از علل آن پوشش سرزمین ، تغییرات دما در منطقه بوده که موجب کاهش و افزایش رواناب در بازه ای گشته که لازمه اجرای مدیریت روانآب رودخانه صورت گیرد. نتایج این مطالعه به ویژه اهمیت پوشش سرزمین که می تواند اثر اندک، کاهش و یا افزایش بر کمیت آب داشته باشد را تایید کرد. همچنین این مطالعه اطلاعات ارزشمند و مهمی را برای تصمیم سازان به منظور طراحی سناریوهای سازگار منطبق با اصول توسعه پایدار که هدف مدیریت جریان را دارد، فراهم می کند.

کلیدواژه ها:

هیدرولیک جریان ، SWAT ، سیمای سرزمین ، تغییرکاربری ، رودخانه ماسوله