آمایش علم و فن آوری از نظر برنامه ریزی توسعه آموزش عالی

با توجه به فراگیری آموزش عالی بعنوان ثروت و سرمایه ملتها و جوامع و نقش آن در اقتصاد دانش، موسسات آموزش عالی برایکاهش هزینه ها، ایجاد ارزش افزوده برای فایق آمدن بر رقبای خود، تحقق بخشیدن به انتظارات نوپدید ذینفعان درونی و برونی، تعامل باجامعه وجهان کار، ارتقاء مداوم کیفیت یاددهی و یادگیری و پژوهش و نیز پاسخگویی به افزایش تقاضا، به کیفیت آموزش توجه ویژه اینموده اند. تغییرات سریع و گسترده محیطی، نظام های سنتی برنامه ریزی و مدیریت را با چالش های فراوانی مواجه ساخته است. برنامه ریزیمبتنی بر آمایش به عنوان راهی برای غلبه بر این چالشها و بیرون کشیدن فرصت ها از دل تهدیدها شناخته میشود. از این رو آمایشسرزمین به دلیل انعطاف پذیری در برابر بدیل های متغیر آینده، با استقبال روز افزونی از طرف دولتها و سازمانها روبرو شده است. امروزهیکی از شاخص ها و معیارهای توسعه یافتگی، میزان انطباق برنامه های اجرائی هر کشور با مبانی و مطالعات آمایش میباشد. آمایش نوعیبرنامه ریزی بلندمدت است که هدف آن سازماندهی اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و زیست محیطی به منظور تحقق آینده ای مطلوب است.این رویکرد، زمینه تعامل میان سه عنصر انسان، فضا و فعالیت، و ارائه چیدمان منطقی و مناسب فعالیتها در عرصه سرزمین را فراهممی کند.از سوی دیگر، کیفیت آموزش، از جمله دغدغه های اصلی نظام های آموزش عالی در اغلب کشورهای جهان بوده است. برخی ازکشورها در دو دهه اخیر، از طریق ارزیابی مستمر، این تشویش را کاهش داده و در جهت رفع آن کوشیده اند. از جمله کوشش های انجامشده میتوان به اجرای طرحهای تضمین کیفیت در سطح ملی و نیز ایجاد ساز و کارهای اعتبارسنجی منطقه ای و بین المللی اشاره کرد. هرچند کمیت و کیفیت کوششهای یاد شده در کشورهای مختلف متفاوت بوده، اما میزان آنها به طور چشمگیری در سطح ملی و بین المللیدر دهه اخیر افزایش یافته است. در این مقاله، ضمن اشاره به ضرورت، شاخص ها و راهکارهای تضمین کیفیت در آموزش عالی ایران، بهتجربه های به دست آمده در سطح بین المللی و کشورمان اشاره گردیده است.

کلیدواژه ها:

تضمین کیفیت ، آموزش عالی ، فرآیند بولونیا