آثار عسر و حرج بر تعهدات قراردادی بر مبنای نظریه ادامه قرارداد

قرارداد به معنی توافق طرفین است،توافقی که طرفین با هیچ توجیهی مجاز به تغییر یکجانبه آن نیستند. به طریق اولی مقنن و قاضی هم باید از مداخله در حریم اراده طرفین قرارداد بپرهیزند. گاهی حوادث غیر منتظره ای رخ می دهد که تعهدات قراردادی و عدالت معاوضی حاکم بر عقد را به شدت خدشه دار می کند و اجرای تعهد را برای یکی از طرفین مشقت بار می سازد. ماده ۲۷۷ قانون مدنی می گوید:" متعهد نمی تواند متعهدله را مجبور به قبول قسمتی از موضوع تعهد کند ولی حاکم می تواند نظر به وضعیت مدیون مهلت عادله یا قرار اقساط دهد."در پی تحلیل مبنای این ماده به قاعده نفی عسروحرج می رسیم که از جمله احکام امتنانی است. ویزگی احکام امتنانی برداشتن سختی و مشقت از بندگان و مکلفین است. در تحلیل وضعیت مدیون در این ماده به بررسی حکم امتنانی مذکور می پردازیم و نقش امتنان را در این ماده بررسی می کنیم از این جهت که در چه صورتی می توان بر اساس حکم امتنانی عسروحرج به مدیون تخفیف داد که شامل مهلت عادله و قرار اقساط دین شود. علاوه بر این به آثار قاعده مذکور بر تعهدات می پردازیم که در صورت وجود چه شرایطی باعث سقوط تعهد می شود و این که آیا می توان بر اساس آن به قاضی اختیار دخالت در قرارداد طرفین را داد.

کلیدواژه ها:

قرارداد ، عسر و حرج ، ماده ۲۷۷ قانون مدنی ، حکم امتنانی ،