تجزیه عاملی وظیفه مند درکنجد ادغام تجزیه های اماری با دیدگاه های فیزیولوژیک مولکولی برای بررسی اثرتنش خشکی برساختارعملکردی کنجد

خشکی یکی ازمهمترین عوامل تنش زای محیطی است که بسته به شدت آن میتواند منجر به کاهش شدید عملکرد و یا حتی نابودی کل تولید درسطح جهانی شود درک روابط بین صفات مختلف که بطور مستقیم و یا غیرمستقیم برتشکیل عملکرد اثرمیگذارد دربرنامه های اصلاحی کنجد بسیارحائز اهمیت است این بررسی روی 27ژنوتیپ کنجد ازمخزن ژرم پلاسم بخش تحقیقات دانه های روغنی به مدت دوسال تحت دوشرایط ابی و تنش انجام گرفت و عملکرد و تعدادی ازصفات مهم زراعی کنجد مورد تجزیه عاملی قرارگرفتند درهردو شرایط نرمال و خشکی با استفاده ازتجزیه مولفه های اصلی چهارعامل اصلی توجیه کننده واریانس کل داده ها استخراج شده و مورد بحث قرارگرفتند درهردو شرایط نرما لو خشکی تعدادکپسول دربوته و عملکرد هردو تحت تاثیر یک عامل با ماهیت یکسان قرارگرفتند بنابراین رابطه بین این دو صفت مستقل ازشرایط محیطی است سایرصفاتی که درشرایط نرمال تحت تاثیر یک عامل قرارداشتند درشرایط تنش خشکی تحت تاثیر چندین عامل متفاوت قرارگرفتند که گویای تغییر استراتژیکی درونی گیاه درمواجه با تنش خشکی می باشد تجزیه عاملی زمانی که نه بصورت یک تجزیه صرفا اماری بلکه درترکیب با فیزیولوژی مولکولی گیاه درنظر گرفته شود ابزار قدرتمندی برای مطالعاتی عمقی تر روابط عملکرد و اجزای آن دراختیار قرار میدهد.

کلیدواژه ها:

کنجد ، تنش خشکی ، تجزیه عاملی وظیفه مند