تحلیل زبانی- اجتماعی گفتمان معلم و دانش آموز برپایه دو مفهوم قدرت و هم بستگی

مفاهیم قدرت و هم بستگی دو مولفه مهم در زبان­شناسی اجتماعی­اند. قدرت و هم بستگی نشان دهنده روابط اجتماعی­اند و این روابط در استفاده یک­جانبه یا دوجانبه از اصطلاحات خطاب و کنش­گفتارها نهفته است. گفتمان­های گوناگون را می­توان با این دو مفهوم تحلیل کرد. تاکنون گفتمان معلم و دانش­آموز در قالب این دو مفهوم بررسی نشده است، از این­رو، پژوهش حاضر این نوع گفتمان را با در نظر گرفتن اصطلاحات خطاب و کنش­گفتار امر به عنوان نشانگرهای قدرت در کنار متغیرهای غیرزبانی جنسیت، واحد درسی و سن، بررسی کرده­است. شصت معلم با پنج واحد درسی متفاوت، در دو مقطع انتخاب شدند. در تحلیل داده­ها، روش تلفیقی (کمی و کیفی) استفاده شد. نتایج پژوهش نشان می­دهد که می­توان نشانگرهای قدرت و هم بستگی را به­صورت پیوستاری در نظر گرفت و نیز شاهد انعکاس این دو مفهوم در اصطلاحات خطاب دیگری غیر از ضمایر بود.

کلیدواژه ها:

قدرت ، هم بستگی ، اصطلاحات خطاب ، کنش گفتارها