آموزش ارتوپدی را چگونه ارزیابی می‎کنیم؟

ثبت کردن بخشی از آموخته‎های ارتوپدی توسط دستیاران را که بنام «لاگ بوک» خوانده می‎شود می‎توان با کمک برنامه رایانه‎ای انجام داد. این پیام مقاله‎ای است که در این شماره توسط دکتر قریشی و همکاران آنان از دانشگاه شهید بهشتی – به چاپ رسیده است- امروزه هنوز بسیاری از برنامه‎های تخصصی دنیا آزمونی نهایی برای بررسی و طبیعت دانشجویان خود دارند. «لاگ بوک» زمان زیادی است که بسیاری از موسسات و دانشگاه‎ها – چه در رشته‎های داخلی و چه جراحی - بکار گرفته می‎شود. در ایران و بخصوص در رشته ارتوپدی نیز سابقه طولانی داشته و معمولا بصورت دفترچه‎ای توسط دستیار نوشته شده و توسط سرپرست گروه تایید می‎شود. هدف اصلی مطلع بودن از این واقعیت است که دستیاران چه نوع اعمال جراحی را دیده‎اند و این چنین دفترچه‎ای در بهترین فرم خود نشانگر تجربه‎ای است که دستیار در اطاق عمل کسب کرده است و مشاهده نموده و یا انجام داده است و نشانگر میزان خوب اجرا کردن آن عمل خاص و توانایی وی و تردستی او برای انجام آن در آینده نمی‎شود. تلاش‎های دیگری برای قوی‎تر و موثرتر کردن سیستم ارزیابی انجام پذیرفته. از آن جمله گرفتن فیلم و ویدیو از یک دستیار در حال انجام یک عمل جراحی و بررسی آن توسط یک ارزیاب مستقل و بی‎نظر. آوردن «بیمار نما» و یا انجام یک عمل جراحی روی مدل‎های پلاستیکی و دست‎ساز در کارگاه‎های آموزشی و یا روی جسد و ارزیابی کار یک دستیار ضمن انجام آنها راه دیگری برای ارزیابی است. لازم به یادآوری است که حتی جراحی‎ روی جسد یا روی میز کارگاه آموزشی هرچند احساس اطمینان و آمادگی خوبی به دستیار برای انجام یک جراحی خاص را ارائه می‎دهد اما به هیچ‎وجه جایگزین آموزش روی بیمار زنده در اطاق عمل و تقویت توان تصمیم‎گیری‎های سریع و صحیح که در چنین شرایطی لازم است نخواهد بود. «لاگ بوک» الکترونیکی ساده‎تر و موثرتر از کتابچه یادداشت خواهد بود و بخصوص برای ارزیابی کمبودهای آموزشی علمی هر دستیار در اعمال مختلف می‎تواند بسیار کارآمدی خوبی داشته باشد. جمع‎آوری چنین اطلاعاتی برای هیئت بورد تخصصی ارتوپدی و وزارتخانه برای بررسی توان دانشگاه‎های مختلف نیز می‎تواند مفید باشد. لازم به ذکر است که محدودیت‎های خاصی برای استفاده از «لاگ بوک» نیز وجود دارد: مهم‎تر از همه تایید کننده‎ای که حضور یا انجام یک عمل جراحی را توسط دستیاری تایید می‎کند لازم است خود سابقه و تجربه خوبی را دارا باشد، صدیق و بدون غرض ارزیابی کند و بتواند «بازخورد» مناسب را به دستیار بدهد آموزش‎دهنده کم‎تجربه و ضعیف ارزیابی قوی و به درد بخوری را ارائه نخواهد کرد. در ضمن کنترل بسیار خوب و منظم از برنامه «لاگ بوک – یا تجربه نویس» توسط هر بخش آموزشی لازم است و به روز شدن برنامه الزامی است. باید به خاطر داشته باشیم که «تجربه نویس» بسیاری از ارزیابی‎ها را شامل نمی‎شود: احساس مسئولیت، رعایت اصول اخلاقی و اخلاق پزشکی ارتباط شخص با همکاران و بیمار، توانایی استفاده صحیح از آزمایش‎ها و تصویربرداری‎های لازم و بررسی کردن آنها، قدرت ثبت یافته‎های بالینی و معاینه‎ای و نوشتن تاریخچه پزشکی خوب و شرح عمل دقیق که کارآیی داشته باشد – همه و همه نکات ارزشمندی هستند که با ثبت، تجربه نویس با «لاگ بوک» میسر نخواهد شد.

کلیدواژه ها:

ندارد